9. Yargı paketi ile ilgili son gelişmeler ve detaylar:
Yeni Yargı Paketi'nin içeriği ve maddeleri gündemde öne çıkan başlıklar arasında yer alıyor. Teklifte, cezasızlık algısının ortadan kaldırılmasına yönelik düzenlemeler yer alacak. 9. Yargı Paketi ile ilgili çalışmalar devam ederken, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, milletvekillerinin taslak üzerindeki değerlendirmelerinin tamamlanmasının ardından düzenlemenin teklife dönüşeceğini bildirdi. Ayrıca, TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, TBMM Başkanlığına sunulan ve geçici maddeyle 39 maddeden oluşan 9. Yargı Paketinin 20 kanunda değişiklik ve düzenleme öngördüğünü hatırlattı. Teklif TBMM'den geçtikten sonra Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek.
9. Yargı Paketi Meclis'ten Geçti mi?
Geçici maddeyle 39 maddeden oluşan 9. Yargı Paketi, TBMM Başkanlığına sunuldu. TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, kamuoyunda "9. Yargı Paketi" olarak bilinen Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin, 11 Temmuz Perşembe günü komisyonda görüşüleceğini bildirdi.
9. Yargı Paketi Ne Zaman Çıkacak?
Düzenlemenin Meclis'ten geçtikten sonra Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor. Konuyla ilgili açıklama geldiğinde haberlerimizde yer vereceğiz. Adalet Komisyonu, AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel başkanlığında toplanacak. Komisyon, kamuoyunda "9. Yargı Paketi" olarak bilinen Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmelerine 11 Temmuz Perşembe günü başlayacak.
9. Yargı Paketi İçeriği ve Maddeleri
Teklife göre sesli, yazılı veya görüntülü iletiyle hakaret suçu uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına alınacak. Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan hakaret suçu bakımından şikayet süresi, her ne suretle olursa olsun fiilin gerçekleştiği tarihten itibaren iki yılı geçemeyecek.
Arabuluculuk eğitimini tamamlayan ve mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip olanlar yazılı sınava girmeden arabuluculuk siciline kayıt olabilecek. Uzlaştırmacı olmak için hukuk mezunu olma şartı getirilecek.
Buluntu olması nedeniyle veya kanun hükümleri gereğince trafikten men edilerek alıkonulan ve sahipleri tarafından 6 ay içinde teslim alınmayan veya aranmayan yediemin otoparklarındaki araçların satış usulü yeniden belirlenecek.
Anayasa Mahkemesi Kararları ve Yeni Düzenlemeler
Anayasa Mahkemesi daha önce kadının erkeğin soyadını alacağına yönelik hükmü iptal etmiş, hükümete yeni bir düzenleme yapması için süre vermişti. Hükümet yeni düzenleme yerine Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği düzenlemeyi yeni yargı paketine aldı. Teklifte, “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır. Evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir” denildi. AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, kadınların “kızlık soyadı” denilen önceki soyadını da kullanabileceğini, ancak “aile bütünlüğünün zarar görmemesi ve çocukların olumsuz etkilenmemesi” amacıyla evlenince eşlerinin soyadını kullanmaları şartından vazgeçilmediğini vurguladı.
Meclis Adalet Komisyonu’nda görüşülecek 9. Yargı Paketi, Türk Medeni Kanunu’yla 4 Nisan 1926’dan beri gelen bazı uygulamaları değiştirecek. Medeni Kanun’da soybağı kuralı, “Evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak 300 gün içinde doğan çocuğun babası kocadır” ilkesine dayanıyor. Mevcut hükümlere göre koca veya çocuk, ‘soy bağının reddi’ davası açarak babalık karinesini çürütebiliyor. Anayasa Mahkemesi ise 26 Temmuz 2023’te verdiği kararla ‘çocuğun soybağının doğru şekilde tespit edilmesi amacıyla’ anneye de bu hakkın tanınması gerektiğine hükmetti.
Soybağı Davaları ve Yeni Haklar
Yeni teklife göre, baba ve çocuğun yanı sıra anne de soybağının reddi davası açabilecek. Bu durumda mahkeme, annenin kanıtlarla ‘babalık karinesini’ çürütmesini isteyecek. Anne bu davayı doğumdan başlayarak en geç bir yıl içinde açabilecek. Çocuk bir yaşını doldurduktan sonra annenin, ‘babayı inkâr’ iddiası dikkate alınmayacak.
Paketteki yeni hükümlere göre ‘üçüncü kişiler’ de ‘baba’ olduğunu iddia ederek başka bir aile hakkında bazı şartlarda dava açabilecek. Bunun için ‘dava açma süresinin geçmesinden önce kocanın ölmesi veya gaipliğine karar verilmesi ya da ayırt etme gücünü kaybetmiş olması’ şartları aranacak. Bu durumda baba olduğunu iddia eden kişi; koca, anne veya çocuk hakkında ‘soybağının reddi’ davası açabilecek. Bu davalar için bir yıllık zamanaşımı öngörülüyor. Bu zamanaşımı, ‘çocuğun doğumu, kocanın ölümü, kocanın ayırt etme gücünü kaybettiği veya gaiplik kararını öğrendiği gün’ başlayacak.
Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Değişiklikleri
Teklifle, Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı'nda konu ve soru sayısı artırılacak. Bu çerçevede her iki sınavda sosyal güvenlik hukuku, milletlerarası hukuk, milletlerarası özel hukuk ve genel kamu hukuku konularında da soru sorulabilecek. Adaylara yöneltilen soruların sayısı 100'den 120'ye çıkarılacak.
Casuslukla ilgili yeni suçu ve yargı alanında çeşitli düzenlemeleri de içeren kanun teklifinde ayrıca hükümlülerin örgün ve yaygın öğretim hakkının kapsamı genişletilecek.
