Laos'un başkenti Viyentiyan'da devam eden Güneydoğu Asya Uluslar Birliğinin (ASEAN) 44. ve 45. Zirvesi marjında bir araya gelen Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ve Çin Başbakanı Li Çiang, Pekin yönetiminin füze denemesini ele aldı.
Ulusal medyadaki haberlere göre, Albanese, zirve marjında Li ile bir araya geldi.
Albanese, ikili ilişkilerin ele alındığı görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Çin'in 25 Eylül'de kıtalararası balistik füze denemesine ilişkin endişelerini dile getirdiğini belirtti.
İkilinin konuya ilişkin perspektiflerini ortaya koyduğunu söyleyen Albanese, "(Avustralya) Özel hayatımızdaki tutumumuz kamuoyu önündeki tutumumuzla aynıdır ve bu da uluslararası hukuka saygı duyulması gerektiğidir." ifadesini kullandı.
- Çin'in Avustralya'ya uyguladığı ambargolar kaldırılıyor
Albanese ayrıca, yıl sonuna kadar iki ülke arasında ıstakoz ticaretinin yeniden başlatılması için bir takvim üzerinde anlaştıklarını belirterek, "Bu elbette Çin yeni yılına yetişecek ve canlı ıstakoz endüstrisiyle uğraşan insanlar tarafından memnuniyetle karşılanacaktır." diye konuştu.
- Çin'in füze denemesi
Çin Halk Kurtuluş Ordusu'ndan yapılan açıklamada, 25 Eylül'de bir kıtalararası balistik füzenin (ICBM) test amaçlı Pasifik Okyanusu'na fırlatıldığı ve sahte savaş başlığı taşıyan füzenin açıklarda belirlenen bölgeye düştüğü bildirilmişti.
Test fırlatışının, Çin ordusunun yıllık eğitim planındaki rutin bir faaliyet olduğu ifade edilen açıklamada, uluslararası hukuka ve pratiklere uygun icra edildiği ve herhangi bir ülkeyi hedef almadığı belirtilmişti.
Açıklamada, füzenin okyanusta tam olarak hangi bölgeye düştüğüne dair bilgi verilmezken, fırlatış öncesinde ilgili ülkelere gerekli uyarıların yapıldığı aktarılmıştı.
- Avustralya-Çin ilişkileri, Kovid-19 sebebiyle bozulmuştu
Avustralya ile Çin arasındaki ilişkiler, Canberra yönetiminin 2020'de ilk vakaların Çin'de görüldüğü Kovid-19 salgınının kökeninin araştırılması için Dünya Sağlık Örgütü'ne başvurmasının ardından bozulmaya başlamıştı.
Çin, öneriye tepki olarak Avustralya'dan et ithalatını durdurmuş ve arpa ithalatında yüzde 80 gümrük tarifesi uygulayacağını bildirmişti.
Pekin'in ithal ürünlere getirdiği kısıtlamalar da siyasi alandaki gerilimi ticaret boyutuna taşımıştı. Bu adımlar, Pekin yönetiminin, soruşturma girişimi nedeniyle Avustralya'yı cezalandırma çabası olarak görülmüştü.
Avustralya, iç politikada yabancı etkisini önlemeye yönelik çıkardığı yasa ile bazı Çin yatırımlarına karşı tedbirler almış, Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei'nin 5G ağ altyapısı kurmasını yasaklamıştı. Buna karşılık Pekin yönetimi de Avustralya ile tüm rutin temaslarını askıya alırken, Avustralya'dan sığır eti, şarap, ıstakoz, arpa ve kereste ithalatına yeni kısıtlamalar getirmişti.