Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Kadın ve Demokrasi Vakfı (KADEM) işbirliğinde düzenlenen "6. Uluslararası Kadın ve Adalet Zirvesi", ikinci gün oturumlarının ardından sonuç bildirisinin açıklanmasıyla tamamlandı.
Haliç Üniversitesinde düzenlenen ve açılışına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı zirvede iki gün boyunca farklı ülkelerden akademisyen, uzman ve araştırmacıların yer aldığı oturumlarda "Yapay Zeka ve Kadın" ana teması etrafında birçok konu başlığı ele alındı.
İlk gün açılış konuşmalarının ardından Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş'ın moderatörlüğünde "Yapay Zeka Çağında Kadın: Meydan Okumalar ve Gelişen Fırsatlar" oturumu düzenlendi.
Zirvenin ikinci gününde ise "Yapay Zeka, Bilgi Üretimi ve Algoritmalar", "Yapay Zeka, Sosyo-Kültürel Kodlar", "Yapay Zeka Üzerine Etik Tartışmalar ve Politik Düzenlemeler", "Yapay Zekanın Kadının İyi Olma Haline Etkileri", "Demokratik Savunuculuk ve Hak Temelli Aktivizm" ile "İlham Veren Kadınlar" oturumları gerçekleştirildi.
KADEM Akademik Danışma Kurulu Üyesi Dr. Ravza Altuntaş Çakır'ın moderatörlüğündeki "Yapay Zeka, Bilgi Üretimi ve Algoritmalar" oturumuna; Innovative Solution Partners Inc. Kurucusu Mariyah Saifuddin, BM Veri, Yapay Zeka ve Sorumlu Teknoloji Şefi Lambert Hogenhout, Batman Üniversitesinden Prof. Dr. Ömer Faruk Ertuğrul ve İstinye Üniversitesinden Doç. Dr. Şebnem Özdemir konuk oldu.
Tartışmalarda, yapay zekanın herkes için adil sonuçlar üretebilmesinde veri setlerinin nasıl beslenmesi, hangi kaynaklar kullanılarak oluşturulması gerektiğinin belirleyici olduğu vurgulandı.
- Yapay zekanın aile yapısı üzerindeki etkisi
KADEM Savunuculuk ve Araştırma Departmanı Direktörü Dr. Betül Özel Çiçek'in moderatörlüğündeki "Yapay Zeka, Sosyo-Kültürel Kodlar" oturumunun konukları ise Bağımsız Kültür Danışmanı Borbala Csete, Bari Aldo Moro Üniversitesinden Doç. Dr. Francesca Alessandra Lisi, Salesforce Üst Yöneticisi Karen de Sousa Pesse, girişimci ve Awaken Your Human Design Kurucusu Moana Sangeo oldu.
Yapay zekanın aile yapısını nasıl değiştirdiğinin gündeme getirildiği tartışmada, eskiden ailenin bilge kişisi konumundaki yaşlıların, bugün gerek teknoloji kullanımı gerekse araçlarla sağlanan bilginin doğruluğunun kontrolü için torunlara bağımlı olduğu belirtildi.
Daha fazla kadının teknoloji alanında çalışabilmesi için bu alanın erişilebilirliğinin sağlanması gerektiği vurgulanan konuşmalarda, pek çok ülkede yapay zeka teknolojilerine ilişkin taslak mevzuatların hazırlandığı hatırlatılarak, herkesin elindeki bilgiyi, alınan dersleri ve iyi örnekleri paylaşmasının önemine işaret edildi.
Doç. Dr. Uğur Özdemir'in moderatörlüğündeki "Yapay Zekanın Kadının İyi Olma Haline Etkileri" başlıklı oturum; DZLP Group Yönetici Ortak ve Üst Yöneticisi (CEO) Lisa Brunet, cinsiyet çalışmaları uzmanı Lizette Soria, BM Enformasyon Merkezi Direktörü Miklos Gaspar ve yapay zeka yazarı Şule Güner’in katılımıyla düzenlendi.
Oturumda, yapay zekanın kadınların refahı için sunduğu fırsatlar ve yapay zekada kadın istihdamının hem sektör hem de genel olarak toplum üzerindeki etkisi incelendi.
KADEM Medya ve Basın Kurulu Üyesi Meryem İlayda Atlas; girişimci, Etik Yapay Zeka İçin Kadın Platformu Üyesi Ana Prica, Higer Dijital iş insanı, Stratejik Hizmetler Başkan Yardımcısı Dr. Jess Evans, Yapay Zeka ve Dijital Politika Merkezi Başkanı Merve Hickok’un katıldığı "Demokratik Savunuculuk ve Hak Temelli Aktivizm" başlıklı oturumu yönetti.
Yapay zekanın adaleti, açıklığı ve hesap verebilirliğinin incelendiği, farklı başlıkların ele alındığı "Yapay Zeka Üzerine Etik Tartışmalar ve Politik Düzenlemeler" paneli, KADEM Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Nursem Keskin Aksay'ın moderatörlüğünde düzenlendi.
KADEM Akademik Danışma Kurulu Üyesi Doç. Dr. Nagihan Haliloğlu yönetimindeki "İlham Veren Kadınlar" oturumunun konukları; Lagos Üniversitesinden Doç. Dr. Chika Yinka-Banjo, Centro-i Girişimci ve CEO'su Dr. Elena Estavillo, RoofStacks & GoArt Metaverse Girişimcisi Esra Soylu, Leak Signal Danışma Kurulu Üyesi Melina Scotto, NeuroVision AI Tech, FROM YOUR EYES Kurucu ve CEO'su Zülal Tannur oldu.
Panelde, gelecekte kadınlar için daha kapsayıcı ve eşitlikçi bir yapay zeka ekosistemini teşvik etmeye yönelik eyleme geçirilebilir adımları çevreleyen yapıcı söylemler değerlendirildi.
- Gazze'deki soykırıma özel söyleşiler
Zirvede ayrıca Gazze'deki soykırıma özel bir başlık altında söyleşiler gerçekleştirildi.
"Yapay Zeka Destekli Soykırım: Gazze" konulu söyleşilerde; İslamofobi üzerine çalışmalarıyla bilinen hukukçu, yazar, aktivist Prof. Dr. Khaled A. Beydoun, belgesel fotoğrafçısı, sanatçı Belal Khaled ve TRT Uluslararası Haber Yayınları Dijital Kanal Koordinatörü Hatice Banu Acar yer aldı.
Oturumların ardından KADEM Mütevelli Heyeti Başkanı Sümeyye Erdoğan Bayraktar ve KADEM Yönetim Kurulu Başkanı Saliha Okur Gümrükçüoğlu, konuşmacılara katılım sertifikalarını takdim etti.
- Sonuç bildirisi açıklandı
Sonuç bildirisini okuyan KADEM Savunuculuk ve Araştırma Departmanı Direktörü Dr. Betül Özel Çiçek, zirvenin "Yapay Zeka ve Kadın" teması altında, yapay zeka teknolojisi ve cinsiyet adaleti arasındaki karmaşık kesişimleri tartışmak için kapsamlı bir platform sunduğunu söyledi.
Yapay zekanın cinsiyet adaletini ileriye taşırken insan hakları ve temel özgürlükleri koruyacak şekilde dönüştürücü bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini savunduklarını belirten Çiçek, "Kadınların yapay zeka odaklı dijital ekosistemde tam katılımını, temsilini ve güvenliğini sağlayacak hedefe yönelik bir eylem planı çağrısında bulunuyoruz." diye konuştu,
Önerilerini sıralayan Çiçek, cinsiyete duyarlı yapay zeka girişimlerine yatırım yapılması, yapay zekada ön yargının azaltılması ve kadın liderliğinin desteklenmesi, araştırmalarda cinsiyet adaletinin teşvik edilmesi, en iyi uygulamalar rehberi oluşturulması, demokratik hukuk ve politika yapımı konularına dikkati çekti.
Çiçek, yalnızca yenilikçi değil, aynı zamanda kapsayıcı bir yapay zeka ortamı oluşturarak demokrasiyi besleyen sürdürülebilir ve adil bir ilerlemeyi sağlamayı hedeflediklerini aktararak, şunları kaydetti:
"Bu yaklaşım, yapay zekanın tüm toplumsal kesimlerin yararına sosyal dönüşüm için güçlü bir araç olmasını sağlayacak ve cinsiyetten bağımsız olarak toplumun tüm bireylerinin fayda sağlayacağı yenilikleri destekleyecektir. Yapay zekanın etik, yasal ve sosyal etkilerinin adalet, hesap verebilirlik ve şeffaflığı önceliklendiren bir bakış açısıyla ele alınmasını sağlayacaktır. Bu, tüm bireylerin ve toplulukların gelişebileceği daha kapsayıcı, dinamik ve ileri görüşlü bir dijital dünyaya katkı sağlayacaktır."
