Milli Eğitim Bakanlığı'nda görev yapan müdür ve müdür yardımcılarının büyük bir kısmı, belirli şartları taşımaları halinde uzman öğretmenlik unvanına başvurabilirler. Ancak, bazı özel durumlar ve kadrolar bu haktan yararlanamamaktadır.
2024-2025 eğitim öğretim yılında yürürlüğe giren yeni Öğretmenlik Meslek Kanunu, öğretmenlerin kariyer basamaklarını ve haklarını yeniden düzenleyerek eğitim sisteminde önemli bir dönüm noktası olmuştur. Bu kanunla birlikte, uzman öğretmenlik ve başöğretmenlik unvanlarına ulaşma süreci, şartları ve kriterleri de netlik kazanmıştır.
Yeni kanun, öğretmenlerin uzman öğretmen ve başöğretmenlik gibi kariyer basamaklarına ulaşabilmeleri için daha şeffaf ve objektif bir sistem getirmiştir. Bu kapsamda;
- Uzman Öğretmenlik: Belirli bir süre öğretmenlik yapmış olan ve belirlenen kriterleri taşıyan öğretmenler, uzman öğretmenlik sınavına girerek bu unvana sahip olma hakkı kazanmaktadırlar.
- Başöğretmenlik: Uzman öğretmenlik unvanına sahip olan ve belirlenen ek şartları taşıyan öğretmenler, başöğretmenlik için başvurabilmektedirler.
Öğretmenlik Meslek Kanunu ve ilgili yönetmelikler, öğretmenlerin uzman öğretmenlik ve başöğretmenlik unvanlarını kazanmaları için belirli şartlar öngörür. Bu şartlar arasında hizmet süresi de yer alsa da, tek başına hizmet süresi bu unvanları almaya yetmez.
Uzman Öğretmenlik ve Başöğretmenlik İçin Genel Şartlar:
- Hizmet Süresi: Belirli bir süre öğretmenlik yapmış olmak (kanunda belirtilen süreye göre değişebilir).
- Eğitim: Gerekli olan pedagojik formasyon veya lisansüstü eğitimi tamamlamış olmak.
- Değerlendirme: Hizmet içi eğitim programlarına katılım, mesleki gelişim faaliyetleri, yayınlanmış bilimsel çalışmaları gibi kriterlere göre değerlendirmeye tabi tutulmak.
- Sınav: Bazı durumlarda uzman öğretmenlik için yazılı veya sözlü sınavlara girmek gerekebilir.
- Başvuru: Belirlenen sürelerde başvuruda bulunmak.
10 Yıllık Hizmet Süresi ve Bu Unvanlar:
10 yıllık hizmet süresi, uzman öğretmenlik için bir ön koşul olabilir ancak tek başına yeterli değildir. Diğer şartları da taşıyan öğretmenler, uzman öğretmenlik için başvurabilirler. Benzer şekilde, 10 yıllık uzman öğretmenlik süresi de başöğretmenlik için bir ön koşul olmakla birlikte, diğer kriterleri karşılamak da gereklidir.
Yeni Öğretmenlik Meslek Kanunu ile birlikte, öğretmenlerin kariyer basamaklarına ulaşma süreçlerinde önemli değişiklikler yaşandı. Bu değişikliklerden biri de, 20 yıllık hizmet süresini dolduran öğretmenlere, uzman öğretmenlik süreleri dikkate alınmaksızın başöğretmenlik başvurusu yapabilme imkanı tanıyan geçici bir madde ile getirilmiştir. Bu durum, öğretmenler arasında önemli tartışmalara neden olmuş ve çeşitli yorumlara yol açmıştır.
Eğitim Sendikalarının Talepleri ve Öğretmenlik Meslek Kanunu
Eğitim sendikalarının, yönetici kadrolarındaki kişilerin (il/ilçe milli eğitim müdürleri, müdür yardımcıları, şube müdürleri vb.) uzman öğretmen veya başöğretmen olmaları yönündeki talebi, öğretmenlerin mesleki hakları ve eğitim sisteminin iyileştirilmesi gibi önemli konulara işaret etmektedir. Ancak, Mevcut Öğretmenlik Meslek Kanunu'nda bu yönde net bir düzenleme bulunmamaktadır.