İSTANBUL (AA) - ERCAN ÇAKAR - Eski adıyla Türkiye 1. Futbol Ligi, son yıllardaki adıyla Süper Lig'de geride kalan 66 sezonda şampiyonlukları 6 takım paylaştı.
AA'nın, Trendyol Süper Lig 2024-2025 sezonu öncesi hazırladığı dosya haberde, organizasyonu zirvede bitiren takımlar ele alındı.
1959'da başlayan ligde şimdiye dek Galatasaray, Fenerbahçe, Beşiktaş, Trabzonspor, Bursaspor ve Medipol Başakşehir şampiyonluk yaşadı.
Lig tarihinde Galatasaray 24, Fenerbahçe 19, Beşiktaş 14, Trabzonspor 7, Bursaspor ve Medipol Başakşehir de birer kez şampiyon oldu. TFF Tahkim Kurulu kararıyla 1959'dan önceki 2 şampiyonluğunun da ilave edilmesiyle Beşiktaş'ın toplam şampiyonluk sayısı 16'ya ulaştı.
- İlk şampiyon Fenerbahçe, son şampiyon Galatasaray
1959 yılında ilk kez düzenlenen Türkiye 1. Futbol Ligi'nde ilk şampiyonluğu Fenerbahçe kazandı.
İki ayrı grupta birinciliği elde eden Fenerbahçe ile Galatasaray, o zamanki statü gereği final maçlarında karşı karşıya geldi. İlk maçta rakibine 1-0 yenilen sarı-lacivertliler, rövanş maçını 4-0 kazanarak, 67 yaşına girmeye hazırlanan ligde ilk şampiyonluğu kazanan takım olmayı başardı.
Lig tarihinde son şampiyonluğu ise Galatasaray elde etti.
- Beşiktaş 14, Galatasaray da 13 sezon hasret çekti
Süper Lig tarihinde Beşiktaş 14, Galatasaray ise 13 sezon şampiyonluğa hasret kaldı.
Beşiktaş, 1966-1967'de elde ettiği şampiyonluğun ardından 14 sezon mutlu sona hasret kaldı. 1981-1982 sezonunda Dorde Milic yönetiminde şampiyon olan siyah-beyazlılar, taraftarlarının uzun süren hasretini sonlandırdı.
Galatasaray ise 1972-1973'te ligi ilk sırada tamamladıktan sonra 13 sezon boyunca şampiyonluk sevinci yaşayamadı. Sarı-kırmızılı takım, 1986-1987 sezonunda Jupp Derwall yönetiminde şampiyonluk kupasını kaldırarak bu özlemi dindirdi.
- Fenerbahçe son 10 sezonda taraftarını güldüremedi
Fenerbahçe, Süper Lig'de geride kalan 10 sezonda mutlu sona ulaşamadı.
Sarı-lacivertli takım, 2013-2014'de Ersun Yanal yönetiminde elde ettiği şampiyonluktan sonra ligi ilk sırada bitirmeyi başaramadı.
- Galatasaray'ın rekoru
Ligde en çok mutlu son ulaşan takım 24 şampiyonlukla Galatasaray, aynı zamanda üst üste en çok şampiyonluk yaşayan ekip unvanına da sahip.
Organizasyon tarihinde şimdiye dek bir takım en fazla 4 sezon üst üste şampiyon oldu. Fatih Terim yönetimindeki Galatasaray; 1996-1997, 1997-1998, 1998-1999 ve 1999-2000 sezonlarında ipi en önde göğüsleyerek, Türk futbol tarihine geçti.
Bunun yanı sıra, Galatasaray 1970-1971, 1971-1972 ve 1972-1973 sezonlarında, Trabzonspor 1978-1979, 1979-1980 ve 1980-1981'de, Beşiktaş da 1989-1990, 1990-1991 ve 1991-1992 sezonlarında üst üste üçer kez şampiyonluğa ulaşma başarısı gösterdi.
Fenerbahçe'nin ise şimdiye dek üst üste 3 lig şampiyonluğu bulunmuyor.
- Bursaspor tarih yazdı
Süper Lig'de 2009-2010 sezonunda şampiyon olan Bursaspor, Türk futbol tarihinde "Dört büyükler"den sonra bu başarıya ulaşan 5. takım ünvanını aldı.
Ertuğrul Sağlam yönetiminde tarih yazan yeşil-beyazlı ekip, aynı zamanda Trabzonspor'un dışında şampiyonluğu İstanbul dışına taşıyan ikinci ekip oldu.
Öte yandan, 2018-2019 sezonunda Süper Lig'e veda eden Bursaspor, bu organizasyonda şampiyonluk yaşayıp, küme düşen ilk takım olarak da kayıtlara geçti.
- Medipol Başakşehir'in zaferi
2019-2020 sezonunda şampiyonluk ipini göğüsleyen Medipol Başakşehir, Süper Lig tarihinde bu başarıya ulaşan 6. takım oldu.
Teknik direktör Okan Buruk yönetiminde ligi zirvede bitiren turuncu-lacivertli takım, İstanbul'dan çıkan 4. şampiyon olarak tarihteki yerini aldı.
- En erken şampiyonlar Fenerbahçe ve Trabzonspor
Türkiye'nin en üst kademe liginde şampiyonluğu en erken ilan eden takım ünvanını, Fenerbahçe ve Trabzonspor paylaşıyor.
Sarı-lacivertli ekip, 1967-1968, 1969-1970 ve 2013-2014 sezonlarında bitime 3 hafta kala mutlu sona ulaştı.
Trabzonspor ise 2021-2022 sezonunda bitime 3 hafta kala şampiyonluk ipini göğüsledi.
- En çok puan farkıyla şampiyon Galatasaray
Lig tarihinde en fazla puan farkıyla şampiyonluğa ulaşan takım Galatasaray oldu.
Sarı-kırmızılı ekip, 1987-1988 sezonunda 90 puanla mutlu sona ulaşırken, ikinci sıradaki Beşiktaş 78 puanda kaldı. Aradaki 12 puan, şimdiye dek şampiyonla ikinci arasındaki en yüksek fark olarak tarihe geçti.
- En çok puanla şampiyon Galatasaray
Ligde en çok puan toplayarak şampiyon olan takım Galatasaray.
Sarı-kırmızılı takım, 2023-2024 sezonunda 38 maçta 102 puan toplayarak rekor kırdı.
- Namağlup tek şampiyon Beşiktaş
Lig tarihinde yenilgisiz tek şampiyon Beşiktaş oldu.
Siyah-beyazlılar, 1991-1992 sezonunda 30 maçta 23 galibiyet, 7 beraberlik alırken, sahadan hiç yenilgiyle ayrılmayarak tarihi bir şampiyonluğa imza attı.
- Şampiyonlardan ilginç notlar
Ligin 66 yıllık geçmişinde şampiyonların diğer ilginç rekorlarından bazıları şöyle:
- En çok yenilen şampiyon: 8 yenilgiyle 2020-2021 sezonunda Beşiktaş.
- En çok gol yiyen şampiyon: 2020-2021 sezonunda 44 golle Beşiktaş.
- En az gol yiyen şampiyon: 1969-1970 sezonunda Fenerbahçe (6).
- En az puanla şampiyon olan takım: 1979-1980 ve 1980-1981 sezonlarında 39'ar puanla (2 puanlı sistemde) Trabzonspor.
- Averajla şampiyon olan takımlar
Ligin geride kalan 66 sezonunda şampiyonlar 5 kez averajla belli oldu.
1984-1985 sezonunda Fenerbahçe ile Beşiktaş ligi 50'şer puanla tamamlarken, gol averajı daha iyi olan sarı-lacivertli ekip şampiyonluğa ulaştı. 1985-1986'da ise Beşiktaş, 56 puanla Galatasaray'ın gol averajıyla önünde ligi zirvede tamamladı. 1992-1993 sezonunda da 66 puan toplayan Galatasaray, bu kez aynı puanlı Beşiktaş'ı averajla geçmeyi başardı ve şampiyonluğu kucakladı.
2010-2011 sezonunda Fenerbahçe ile Trabzonspor ligi 82'şer puanla tamamladı. Sezon içindeki maçlarda rakibine üstünlük kuran sarı-lacivertli takım, şampiyonluğa ulaştı.
2020-2021 sezonunda da ligi 84'er puanla kapatan Beşiktaş ile Galatasaray'ın sezon içinde birbirleriyle oynadığı maçlarda aldığı skorlar eşit olduğu için gol averajıyla rakibini geride bırakan Beşiktaş, ligi ilk sırada bitirdi.
- Beşiktaş'ın eklenen 2 şampiyonluğu
Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Tahkim Kurulu kararıyla, 1959'da başlayan ligden önceki 2 şampiyonluğunun da eklenmesiyle Beşiktaş'ın toplam şampiyonluk sayısı 16 olarak tescillendi.
Beşiktaş Kulübünün, TFF Tahkim Kurulunun almış olduğu karara ilişkin açıklaması şöyle:
"Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu, 09.05.2002 tarihinde yaptığı toplantısında 1956-1957 ve 1957-1958 sezonlarına ilişkin şampiyonluklarımızın onaylanması talebimizi yerinde ve haklı görerek, Beşiktaş Jimnastik Kulübünün var olan 2 şampiyonluğunun Türkiye şampiyonluğu olarak Türkiye Futbol Federasyonu kayıtlarına tescil edilmesini karara bağlamıştır."
Konuyla ilgili TFF resmi internet sitesinde yer alan açıklama ise şöyle:
"Türkiye 1. Ligi'nin başladığı tarih TFF tarafından 1959 yılı olarak kabul edilmesine karşın, TFF Tahkim Kurulunun 09.05.2002 tarih, 2002/52 E ve 2002/68 K sayılı kararı tahtında Beşiktaş Kulübünün 1956-1957 ve 1957-1958 sezonlarında Türkiye Ligi şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların TFF yıldız kriterine dahil edileceğine karar verilmesi sebebi ile toplam şampiyonluk sayısı, toplam lig sezonu sayısından 2 fazladır."
- Lig şampiyonları
Türkiye'nin en üst seviye lig tarihinde geride kalan 66 sezonda şampiyonluğa ulaşan takımların performansları şöyle:
| Sezon | Şampiyon | O | G | B | M | A | Y | P |
| 1959 | Fenerbahçe | - | - | - | - | - | - | - |
| 1959-60 | Beşiktaş | 38 | 29 | 7 | 2 | 68 | 15 | 65 |
| 1960-61 | Fenerbahçe | 38 | 26 | 9 | 3 | 81 | 29 | 61 |
| 1961-62 | Galatasaray | 38 | 23 | 11 | 4 | 52 | 18 | 57 |
| 1962-63 | Galatasaray | 22 | 14 | 7 | 1 | 54 | 14 | 35 |
| 1963-64 | Fenerbahçe | 34 | 21 | 11 | 2 | 55 | 14 | 53 |
| 1964-65 | Fenerbahçe | 30 | 18 | 11 | 1 | 52 | 13 | 47 |
| 1965-66 | Beşiktaş | 30 | 20 | 8 | 2 | 52 | 16 | 48 |
| 1966-67 | Beşiktaş | 32 | 16 | 13 | 3 | 44 | 15 | 45 |
| 1967-68 | Fenerbahçe | 32 | 19 | 11 | 2 | 38 | 12 | 49 |
| 1968-69 | Galatasaray | 30 | 19 | 8 | 3 | 49 | 14 | 46 |
| 1969-70 | Fenerbahçe | 30 | 17 | 10 | 3 | 31 | 6 | 44 |
| 1970-71 | Galatasaray | 30 | 17 | 8 | 5 | 51 | 18 | 42 |
| 1971-72 | Galatasaray | 30 | 17 | 8 | 5 | 34 | 14 | 42 |
| 1972-73 | Galatasaray | 30 | 19 | 9 | 2 | 47 | 12 | 47 |
| 1973-74 | Fenerbahçe | 30 | 15 | 13 | 2 | 39 | 15 | 43 |
| 1974-75 | Fenerbahçe | 30 | 15 | 13 | 2 | 43 | 18 | 43 |
| 1975-76 | Trabzonspor | 30 | 17 | 9 | 4 | 36 | 14 | 43 |
| 1976-77 | Trabzonspor | 30 | 18 | 7 | 5 | 41 | 12 | 43 |
| 1977-78 | Fenerbahçe | 30 | 17 | 8 | 5 | 48 | 24 | 42 |
| 1978-79 | Trabzonspor | 30 | 13 | 16 | 1 | 34 | 7 | 42 |
| 1979-80 | Trabzonspor | 30 | 12 | 15 | 3 | 25 | 11 | 39 |
| 1980-81 | Trabzonspor | 30 | 16 | 7 | 7 | 41 | 21 | 39 |
| 1981-82 | Beşiktaş | 30 | 14 | 16 | 2 | 38 | 17 | 44 |
| 1982-83 | Fenerbahçe | 34 | 18 | 13 | 3 | 43 | 20 | 49 |
| 1983-84 | Trabzonspor | 34 | 18 | 14 | 2 | 43 | 14 | 50 |
| 1984-85 | Fenerbahçe | 34 | 18 | 14 | 2 | 65 | 25 | 50 |
| 1985-86 | Beşiktaş | 36 | 22 | 12 | 2 | 65 | 21 | 56 |
| 1986-87 | Galatasaray | 36 | 23 | 8 | 5 | 55 | 24 | 54 |
| 1987-88 | Galatasaray | 38 | 27 | 9 | 2 | 86 | 35 | 90 |
| 1988-89 | Fenerbahçe | 36 | 29 | 6 | 1 | 103 | 27 | 93 |
| 1989-90 | Beşiktaş | 34 | 23 | 6 | 5 | 77 | 20 | 75 |
| 1990-91 | Beşiktaş | 30 | 20 | 9 | 1 | 63 | 24 | 69 |
| 1991-92 | Beşiktaş | 30 | 23 | 7 | 0 | 58 | 20 | 76 |
| 1992-93 | Galatasaray | 30 | 20 | 6 | 4 | 74 | 21 | 66 |
| 1993-94 | Galatasaray | 30 | 22 | 4 | 4 | 67 | 28 | 70 |
| 1994-95 | Beşiktaş | 34 | 24 | 7 | 3 | 80 | 26 | 79 |
| 1995-96 | Fenerbahçe | 34 | 26 | 6 | 2 | 68 | 19 | 84 |
| 1996-97 | Galatasaray | 34 | 25 | 7 | 2 | 90 | 30 | 82 |
| 1997-98 | Galatasaray | 34 | 23 | 6 | 5 | 86 | 43 | 75 |
| 1998-99 | Galatasaray | 34 | 23 | 9 | 2 | 85 | 30 | 78 |
| 1999-00 | Galatasaray | 34 | 24 | 7 | 3 | 77 | 23 | 79 |
| 2000-01 | Fenerbahçe | 34 | 24 | 4 | 6 | 82 | 39 | 76 |
| 2001-02 | Galatasaray | 34 | 24 | 6 | 4 | 75 | 31 | 78 |
| 2002-03 | Beşiktaş | 34 | 26 | 7 | 1 | 63 | 21 | 85 |
| 2003-04 | Fenerbahçe | 34 | 23 | 7 | 4 | 82 | 41 | 76 |
| 2004-05 | Fenerbahçe | 34 | 26 | 2 | 6 | 77 | 24 | 80 |
| 2005-06 | Galatasaray | 34 | 26 | 5 | 3 | 82 | 34 | 83 |
| 2006-07 | Fenerbahçe | 34 | 20 | 10 | 4 | 65 | 31 | 70 |
| 2007-08 | Galatasaray | 34 | 24 | 7 | 3 | 64 | 23 | 79 |
| 2008-09 | Beşiktaş | 34 | 21 | 8 | 5 | 60 | 30 | 71 |
| 2009-10 | Bursaspor | 34 | 23 | 6 | 5 | 65 | 26 | 75 |
| 2010-11 | Fenerbahçe | 34 | 26 | 4 | 4 | 84 | 34 | 82 |
| 2011-12 | Galatasaray | 40 | 25 | 11 | 4 | 78 | 30 | 86 |
| 2012-13 | Galatasaray | 34 | 21 | 8 | 5 | 66 | 35 | 71 |
| 2013-14 | Fenerbahçe | 34 | 23 | 5 | 6 | 74 | 33 | 74 |
| 2014-15 | Galatasaray | 34 | 24 | 5 | 5 | 60 | 35 | 77 |
| 2015-16 | Beşiktaş | 34 | 25 | 4 | 5 | 75 | 35 | 79 |
| 2016-17 | Beşiktaş | 34 | 23 | 8 | 3 | 73 | 30 | 77 |
| 2017-18 | Galatasaray | 34 | 24 | 3 | 7 | 75 | 33 | 75 |
| 2018-19 | Galatasaray | 34 | 20 | 9 | 5 | 72 | 36 | 69 |
| 2019-20 | Medipol Başakşehir | 34 | 20 | 9 | 5 | 65 | 34 | 69 |
| 2020-21 | Beşiktaş | 40 | 26 | 6 | 8 | 89 | 44 | 84 |
| 2021-22 | Trabzonspor | 38 | 23 | 12 | 3 | 69 | 36 | 81 |
| 2022-23 | Galatasaray | 36 | 28 | 4 | 4 | 83 | 27 | 88 |
| 2023-24 | Galatasaray | 38 | 33 | 3 | 2 | 92 | 26 | 102 |
Notlar: 1959 yılında düzenlenen lig tarihindeki ilk sezon, 2 ayrı grupta oynandı. O zamanki statü gereği grup maçlarını lider tamamlayan Fenerbahçe ve Galatasaray finalde karşılaştı. Fenerbahçe, ilk maçta 1-0 yenildiği Galatasaray'ı rövanşta 4-0 yenerek şampiyonluğa ulaştı.
Beşiktaş Kulübünün, TFF Tahkim Kurulu kararıyla 1959 yılından önceki 2 sezonda elde ettiği şampiyonlukları lig şampiyonluğuna eklettirmesi, tabloda değerlendirmeye alınmamıştır.
2011-2012 sezonu şampiyonu 34 haftalık Lig Grubu maçlarının ardından, 6 haftalık Süper Final karşılaşmaları sonunda belli oldu. Haberde, Lig Grubu ve Süper Final maçlarının toplamı, 40 maç üzerinden değerlendirmeye alınmıştır.
