TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda milletvekilleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının 2025 yılı bütçesi üzerinde görüşlerini dile getiriyor.
Bütçe üzerinde CHP Grubu adına söz alan İstanbul Milletvekili Gökan Zeybek, 6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgede inşa edilen deprem konutlarının yapımı konusunda gecikmeler yaşandığını söyledi.
Bakanlığın bütçesi içinde deprem konutları için ayrılan ödeneğin yetersiz olduğunu savunan Zeybek, "Bu bütçe rakamlarıyla depremden mağdur olmuş insanların konut sorununu çözmeniz için size 10 yıl lazım. Ayrıca daha önce yıl sonunda teslim edilecek 200 bin deprem konutu rakamını verdiniz ama şimdi 'yıl sonuna kadar 200 bin konut ve iş yerini teslim edeceğiz' diye kurnazlık yapıyorsunuz." ifadesini kullandı.
İzmir Körfezi'ndeki kirliliğin tek başına İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından temizlenemeyeceğini söyleyen Zeybek, "Sizin döneminizde İliç'teki madende 9 insanımız öldü. İzmir Körfezi'nde balıkların ölümüne üzüldünüz de 9 insanın ölümüne ilişkin bir şey söylemek neden aklınıza gelmedi?" dedi.
İYİ Parti Mersin Milletvekili Burhanettin Kocamaz, Maden Kanunu'nun 21 kez değiştiğini, her değişiklikte orman varlıklarının, su kaynaklarının, kültür miraslarının korunamadığını ve madencilik faaliyetlerine kurban edildiğini savundu.
"Türkiye'de bugün doğayı, ormanı, çevreyi ve kültür varlıklarını maden ocaklarına, çimento fabrikalarına ve taş ocaklarına karşı koruyacak hiçbir kurum kalmamıştır." diyen Kocamaz, maden, sanayi ve enerji yatırımları ve otoban inşaatları söz konusu olduğunda ülkenin doğal zenginliklerinin, ormanlarının ve verimli topraklarının ve insan sağlığının dikkate alınmadığını öne sürdü.
Kocamaz, Kahramanmaraş merkezli depremlerin üzerinden 18 ay geçmesine rağmen binlerce depremzedenin yeni evlerine kavuşamadığını dile getirerek, "Çadır ve konteynerlerde yaşayan depremzedelerin büyük bir çoğunluğu aradan geçen 18 aya rağmen kalıcı konutlarına bir türlü kavuşamamıştır. Bu durum karşısında ne yazık ki depremzedeler bu kış da mağdur edilmiş ve kış ortasında kalıcı konutlarına kavuşamamıştır. Depremzedelere bugüne kadar verilen sözler tutulmamıştır." diye konuştu.
Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Selim Temurci, Toplu Konut İdaresi Başkanlığının (TOKİ) tüm enerjisini sosyal konut üretmek için kullanması gerektiğini belirterek, "Konutta büyük bir devrim yapıldı, milyonlarca konut inşa edildi ama son dönemde lüks konut üretimi sosyal konutun önüne geçti. Bu ülkede çok ciddi bir barınma problemi var. Önceliğimizi buna vermeliyiz." ifadesini kullandı.
İstanbul'da acilen dönüştürülmesi gereken 600 bin konut olduğuna dikkati çeken Temurci, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'un İstanbul başta olmak üzere yerel yönetimlerle daha yakın çalışması gerektiğini söyledi.
- "İstanbul depremine yönelik kentsel dönüşüm projelerine hız verilmeli"
MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, vatandaşların en çok şikayet ettiği konuların başında imar mevzuatındaki karmaşıklığın geldiğini belirterek, bunların giderilmesi ve imar yetkisinin vatandaşın mağduriyetine sebep olan keyfi uygulamalara ve haksız rant oluşturulmasına yol açmaması gerektiğini dile getirdi.
Kira ve konut fiyatlarındaki gelişmeler de göz önünde bulundurularak, konut arzını artırıcı ve konuta erişimi kolaylaştırıcı uygulamaların hayata geçirilmesi gerektiğini vurgulayan Aksu, "Konut sektöründeki aşırı fiyat artışlarının önüne geçilmesi, sürdürülebilir konut finansman politikalarının geliştirilmesi ile dar ve orta gelir gruplarının konuta ulaşabilirliğinin kolaylaştırılması amacıyla Bakanlığınızın koordinasyonunda kamunun düzenleyici, denetleyici, yönlendirici ve destekleyici rolü daha da güçlendirilmelidir." dedi.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin maliyetinin 104 milyar dolar olarak hesaplandığına dikkati çeken Aksu, deprem bölgesi için 2023 yılında yaklaşık 1 trilyon lira harcandığını, 2024 bütçesinden 1 trilyon 28 milyar lira kaynak ayrıldığını, 2025 yılı bütçesinden de 584 milyar lira kaynak aktarılacağını kaydetti.
Aksu, Türkiye'nin bir deprem ülkesi olması gerçeğinden hareketle Marmara ve İstanbul depremine yönelik kentsel dönüşüm projelerine hız verilmesi gerektiğini, yeterli alternatif yerleşim alanları ile sanayi ve ticari alanlar oluşturulması ve toplumsal bilincin diri tutulması için Bakanlığın öncü olması, merkezi idarenin belirleyiciliğiyle hareket edilmesinin hayati önemde olduğunu ifade etti.
- "İklim değişikliğine ilişkin tüm adımlar azim ve kararlılıkla atılmaktadır"
AK Parti Osmaniye Milletvekili Seydi Gülsoy, 81 ilde yapılan millet bahçelerinin gelecek nesillere bırakacakları en büyük miraslardan olacağını söyledi.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve bağlı kuruluşların yaptığı çalışmaları anlatan Gülsoy, "Depremin etkisiyle birlikte 680 bin konut, 170 bin dükkan, depo ve ahır gibi bağımsız bölümün ağır hasar aldığı tespit edilmiştir. Afetten zarar gören illerimizde TOKİ Başkanlığımız, Emlak Konut ve Yapı İşleri Genel Müdürlüğü eliyle 130 bin konutumuzun teslimini gerçekleştirdik. 71 bin konutumuzu da inşallah bu yılın sonuna kadar teslim edeceğiz." dedi.
Gülsoy, İller Bankası aracılığıyla yeniden inşa çalışmaları kapsamında temin edilen yaklaşık 1,8 milyar avro finansman ile deprem bölgesindeki yerel yönetimlerin desteklendiğini dile getirdi.
İklim değişikliğine yönelik çalışmalar da yürütüldüğünün altını çizen Gülsoy, "Küresel bir problem olan iklim değişikliğine ilişkin uluslararası yükümlülüklerimiz çerçevesinde ülkemizce atılması gereken tüm adımlar azim ve kararlılıkla atılmaktadır." diye konuştu.
Gülsoy, "Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'mız, her geçen gün yeni projeler üretmekte, ülkemizi daha güvenli ve sürdürülebilir bir geleceğe hazırlamaktadır." dedi.