Milli Eğitim Bakanlığının öncülüğünde, 2024-2025 eğitim öğretim yılı itibarıyla hayata geçirilecek olan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, eğitimde köklü bir değişim sürecini başlatıyor. Bu model kapsamında, öğrencilerin zihinsel, sosyal, duygusal ve ahlaki gelişimlerini bütüncül bir yaklaşımla ele alan yeni ders kitapları hazırlandı. Beceri örgüsü temelli olarak adlandırılan bu kitaplar, okul öncesi eğitimden başlayarak ortaöğretimin ilk yıllarına kadar uygulanacak şekilde tasarlandı. Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, her kademenin ilk sınıfında uygulanacak olup, müfredatın yazım süreci tamamlandı ve ders kitapları yeni eğitim-öğretim dönemi için hazır hale getirildi.
Yeni Müfredatın Temel Özellikleri
Yeni müfredat, bilgi, beceri ve değerlerin iç içe geçtiği, öğrencinin günlük yaşamla teorik bilgiyi birleştirebileceği bir yapı üzerine inşa edildi. Öğrencilere, bireysel ve işbirlikli çalışma becerileri, eğitsel oyunlar, araştırma ve proje çalışmaları gibi çeşitli etkinliklerle bilgi kazandırılması amaçlandı. Milli Eğitim Bakanlığının belirlediği hedefler doğrultusunda, ders kitapları öğrencilerin aktif katılımını sağlayacak şekilde sadeleştirilmiş ve uygulama ağırlıklı olarak hazırlandı. Bununla birlikte, bireysel farklılıkları merkeze alan bir anlayış benimsenmiş ve bu doğrultuda içerikler tasarlanmıştır.
Okuryazarlık Türleri ve Ders Kitapları
Yeni müfredat, öğrencilerin çeşitli okuryazarlık türlerini edinmelerini sağlamayı amaçlıyor. Bilgi, dijital, finansal, görsel, kültür, vatandaşlık, veri, sürdürülebilirlik ve sanat okuryazarlığı olarak sıralanan bu 9 okuryazarlık türü, ders kitaplarına entegre edilmiş durumda. Bu okuryazarlık türlerinin sarmal bir yapı içinde okul öncesinden itibaren öğrencilere kazandırılması hedefleniyor. Kitaplarda ayrıca, okul dışı öğrenme ortamlarının kullanımı ve ölçme-değerlendirme uygulamaları da yer alıyor.
Yazım Sürecine Akademik Katılım
Ders kitaplarının yazım sürecine alanında uzman akademisyenler, öğretmenler ve öğrenciler aktif olarak katıldı. Öğrencilerin, ders kitaplarında kullanılan görseller ve metinlerin anlaşılırlığı gibi konularda geri bildirimde bulunmaları sağlandı. Kitaplarda, Türkçenin doğru ve etkili kullanımına da büyük önem verildi.
Dijital İçerik ve Yeni Teknolojiler
Yeni ders kitapları, basılı içeriklerin yanı sıra dijital içerikleri de kapsıyor. Kitaplara eklenen karekodlar aracılığıyla öğrenciler, animasyonlar, simülasyonlar, artırılmış gerçeklik ve yapay zeka destekli uygulamalara yönlendiriliyor. Bu sayede, öğrencilerin herhangi bir yardımcı kaynağa ihtiyaç duymadan öğrenmeleri hedefleniyor.
Kitaplarda ayrıca milli kalkınmaya yönelik yerli ve millî teknolojiler ve ülkenin gelişimine katkı sağlayan projelere yer verildi. Bu projeler ve teknolojiler, öğrencilerin milli ve manevi değerlerle buluşmasını sağlayacak şekilde kitaplara entegre edildi.
Yeni Müfredatın Matematik ve Fen Bilimleri Derslerindeki Etkisi
Matematik ders kitapları, öğrencilerin problem çözme, matematiksel muhakeme gibi becerilerini geliştirecek şekilde yeniden tasarlandı. Beceri temelli etkinliklerin yoğunluğu dolayısıyla kitaplar, iki dönemlik olarak hazırlandı. Matematiksel boyutu olan ürün veya süreç tasarımı, yöntem belirleme, araştırma-inceleme gibi faaliyetler disiplinler arası ve bağlam temelli yaklaşımlarla işletildi.
Fen bilimleri ders kitaplarında ise öğrencilerin bilimsel keşif sürecine dahil olmaları hedefleniyor. Bu kapsamda, bilimsel gözlem, sınıflandırma, hipotez oluşturma, deney yapma gibi alan becerileri kitaplarda yer aldı. Lise 9. sınıf fizik, kimya ve biyoloji ders kitaplarında da beceri temelli etkinlikler artırıldı. Öğrencilere, bilimsel çıkarım yapma ve bilimsel model oluşturma gibi yetkinlikler kazandırılmaya çalışıldı.
Diğer Derslerdeki Değişiklikler
Lise 9. sınıf Türk dili ve edebiyatı ders kitabında, sözün inceliği ve dilin zenginliği gibi temalar öne çıkarıldı. Tarih ders kitabında ise artırılmış gerçeklik ve yapay zekâ destekli uygulamalarla öğrencilerin tarihsel olayları daha derinlemesine anlamaları hedeflendi. Coğrafya ders kitabında ise yaşanan doğal ve beşeri olayların sebep ve sonuçlarını mekansal düşünme ve coğrafi bakış açısıyla yorumlama yetkinliği geliştirildi.
Okul Öncesi Eğitimde Yeni Dönem: Çekirdek Serisi
Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli doğrultusunda hazırlanan okul öncesi eğitim programı için 3, 4 ve 5 yaş grubu çocuklara yönelik "Çekirdek" adlı etkinlik kitapları hazırlandı. Bu kitaplar, Türkçe, matematik, fen, sosyal, müzik, sanat, hareket ve sağlık gibi alanların yanı sıra sosyal duygusal beceriler ve değerler üzerine etkinlikler içeriyor. Çocukların birden fazla duyu organına hitap eden, milli ve manevi değerleri içeren, üst düzey düşünme becerilerini destekleyen etkinlikler bu kitaplarda yer alıyor.
İlk Okuma Yazma: "Ana" ve "Anne" Kelimeleriyle Başlayacak
İlkokul 1. sınıf Türkçe ders kitabı, ilk okuma yazma sürecini anlamlı öğrenme hedefiyle yapılandırdı. Öğrencilerin ilk olarak "ana" ve "anne" kelimelerini öğrenmeleri sağlanacak. Bununla birlikte, sınıf ortamında öğrenci tanımayı kolaylaştırmak amacıyla "sınıfına hoş geldin" yaka kartları ve okuma belgesi gibi yenilikler de sunuluyor.
Ortaokullarda Üst Düzey Beceriler
Ortaokul 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitabı, öğrencilere görseller, haritalar ve infografikler yardımıyla üst düzey beceriler kazandırmayı hedefliyor. Türkçe ders kitabı ise öğrencilerin dil becerilerini bütüncül bir şekilde geliştirmeye odaklanıyor. Beceri temelli yaklaşım sayesinde öğrencilerin derse aktif katılımı teşvik ediliyor.
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, eğitimde köklü bir dönüşümü simgeliyor. Beceri temelli ders kitapları, öğrencilere bilgi, beceri ve değerlerin iç içe geçtiği bir öğrenme deneyimi sunuyor. Yeni müfredat, öğrencilerin sadece teorik bilgileri değil, aynı zamanda günlük yaşamda karşılaşabilecekleri durumlara uygun beceriler edinmelerini hedefliyor. Milli Eğitim Bakanlığının bu yeni yaklaşımı, eğitimde çağdaş ve bütüncül bir yapının inşa edilmesine katkı sağlıyor.