Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2024-2025 eğitim öğretim yılı öncesinde okullarda şiddet türlerinin önlenmesine yönelik kapsamlı bir genelge yayımladı. Bakan Yusuf Tekin'in imzasıyla yayımlanan bu genelge, fiziksel, cinsel, duygusal, psikolojik, ekonomik, siber ve dijital şiddet gibi çeşitli şiddet türlerinin önlenmesine yönelik alınacak tedbirleri ve uygulanacak stratejileri içeriyor. Genelgede, Bakanlık tarafından taşra teşkilatındaki tüm yöneticilerden okul ve kurumlarda şiddetin önlenmesine yönelik mevzuatın etkin bir şekilde uygulanması istendi. Ayrıca, bu kapsamda hizmet içi eğitimlerin artırılması ve sonuçların ilgili birimlere iletilmesi gerektiği vurgulandı.
Şiddetin Önlenmesine Yönelik Alınacak Tedbirler
Genelgeye göre, MEB, şiddetin önlenmesi amacıyla birçok tedbir alacak. Bakanlık, okul ve kurumlarda şiddetin neden olabileceği risk faktörlerinin belirlenmesi ve bu faktörlere yönelik gerekli önlemlerin alınması için rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri il yürütme komisyonlarını görevlendirdi. Ayrıca, okul rehberlik ve psikolojik danışma programları ile rehberlik ve araştırma merkezlerinin (RAM) rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri bölümlerinin yıllık çalışma planlarına, şiddetin önlenmesine yönelik faaliyetlerin eklenmesi gerektiği belirtildi.
Bu tedbirlerin yanı sıra, rehber öğretmeni bulunmayan okullarda, RAM'ların sorumluluk bölgelerinde şiddetin önlenmesine ilişkin faaliyetlerin yürütülmesi zorunlu hale getirildi. Bu faaliyetler, e-Rehberlik sistemine işlenecek ve okul yönetimleri tarafından güvenliğin sağlanması amacıyla gerekli tedbirler alınacak. Ayrıca, ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapılması gerektiği vurgulandı.
Okul Güvenliği ve Velilerin Katılımı
Genelgede, okul rehberlik ve psikolojik danışma servisleri ile RAM'ların şiddetin önlenmesine yönelik yürüteceği çalışmalarda uygun koşulların ve personel desteğinin sağlanması gerektiği belirtiliyor. Okul ve kurum müdürlükleri, eğitim ortamlarında şiddete neden olabilecek risk faktörlerini tespit ederek, bu risklere yönelik öncelikli tedbirler alacaklar. İlgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla imzalanan protokoller doğrultusunda, okul güvenliğiyle ilgili tespit edilen öncelikli durumlar hızlı bir şekilde üst birimlere ve kolluk kuvvetlerine bildirilecek.
Genelge, okul-aile işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiğine de dikkat çekiyor. Şiddetin önlenmesinde velilerin desteğinin sağlanması amacıyla gerekli tedbirlerin alınması ve bu çalışmaların araç-gereç, ulaşım, bütçe ve personel desteği ile desteklenmesi gerektiği belirtiliyor.
Uygulama Kapsamında Yapılacak Çalışmalar
Genelge, şiddetin önlenmesine yönelik bilgilendirme ve farkındalık çalışmalarının tüm okullarda yaygınlaştırılması gerektiğini vurguluyor. Bu kapsamda, okul ve kurumlarda öğretmen-öğrenci, öğrenci-öğrenci, öğretmen-aile ve aile-öğrenci arasındaki şiddet, zorbalık ve saldırgan davranışların kabul edilemez olduğu yönünde temel bir anlayışın kazandırılmasına yönelik çalışmalar yapılacak. Ayrıca, dijital ortamlarda çocukların güvenli alan becerilerinin ve sanal okuryazarlıklarının geliştirilmesi amacıyla çalışmalar yaygınlaştırılacak. Bu sayede, dijital veya siber alanlardan kaynaklı olumsuz davranışların gerçek sosyal ortamlara aktarılması engellenecek.
Okul ve kurum müdürlükleri, şiddetin önlenmesi amacıyla eğitim kurumu içinde ve dışında sosyal, sportif ve kültürel faaliyetleri artıracak. Ayrıca, RAM'lar, sorumluluk bölgelerindeki rehber öğretmeni bulunmayan okullarda şiddetin önlenmesine yönelik farkındalık ve bilgilendirme çalışmalarını yürütecek. Bu çalışmalar, okul rehberlik ve psikolojik danışma servisinde görev yapan rehber öğretmenler tarafından, okul ve sınıf risk haritaları doğrultusunda yönetici, öğretmen, öğrenci, veli, yardımcı personel ve diğer personele yönelik olarak yapılacak.
Genelgeye göre, tüm okullarda özel eğitim ihtiyacı olan öğrenciler ve geçici koruma statüsü gibi özel ilgi gerektiren durumları olan öğrencilerin akranları ve çevreleriyle sosyal uyumlarının artırılması için çalışmalar yapılacak. Tüm okul ve kurumlarda sevgi, saygı ve birlikte yaşama kültürünü güçlendirmeye yönelik çalışmaların artırılması gerektiği de vurgulanıyor.
Şiddet Mağdurları ve Şiddet Uygulayan Öğrenciler İçin Psikososyal Destek
Genelgede, şiddet mağduru veya şiddet uygulayan öğrencilerle ilgili psikososyal destek faaliyetlerine de değiniliyor. Bu kapsamda, ilgili mevzuat çerçevesinde tedbir kararlarının uygulanması ve öğrencilerin bu süreçte desteklenmesi için gerekli çalışmaların yapılması gerektiği belirtiliyor. Ayrıca, şiddetin önlenmesine yönelik yaygın eğitim çalışmalarının artırılması gerektiği ifade ediliyor. Bu kapsamda, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü uhdesindeki aile eğitimlerinin yaygınlaştırılması ve Bakanlığın hazırladığı aile eğitimi programlarından yararlanılması gerektiği vurgulanıyor.
Açık Öğretim Öğrencileri de RPD Hizmetlerinden Yararlanacak
Genelge, açık öğretim öğrencilerinin de rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinden (RPD) yararlanmasına yönelik tedbirlerin alınmasını öngörüyor. Bu kapsamda, halk eğitimi merkezleri, açık öğretim okullarına kayıtlı öğrencilerin RPD hizmetlerinden faydalanmalarını sağlamak amacıyla gerekli yönlendirmeleri yapacak. Ayrıca, eğitim çağı dışında kalan vatandaşların halk eğitimi merkezleri tarafından yürütülen eğitimlerle okuryazarlık düzeyi, farkındalık ve bilgi, becerileri artırılacak.
Kurumlar Arası İşbirliği ve Koordinasyon
Genelgede, şiddetle mücadelede kurumlar arası etkin izleme, koordinasyon ve işbirliğinin geliştirilmesi gerektiği de vurgulanıyor. Bu kapsamda, şiddetin önlenmesine yönelik yürütülecek çalışmalarda ilgili kurum ve kuruluşlar ile üniversiteler arasında işbirliğinin artırılması gerektiği belirtiliyor. Bu işbirliği, şiddetle mücadelede daha kapsamlı ve etkin bir yaklaşım sağlamak amacıyla önem taşıyor.
Genelgede belirtilen bu tedbirler ve uygulamalar, 2024-2025 eğitim öğretim yılında tüm okullarda hayata geçirilecek ve şiddetin önlenmesine yönelik kapsamlı bir mücadele planı oluşturulacak. Öğrencilerin güvenli ve sağlıklı bir eğitim ortamında bulunmaları için tüm tarafların işbirliği yapması gerektiği vurgulanırken, şiddetin her türlüsüne karşı sıfır tolerans politikası uygulanacağı ifade ediliyor.
