Van'da 'Türkiye-İran 6. Sınır İlleri Ekonomik İşbirliği Toplantısı' yapıldı

VAN (AA) - Van'da, Türkiye ve İran'dan yetkililerin katılımıyla "Türkiye-İran 6. Sınır İlleri Ekonomik İş birliği Toplantısı" yapıldı.

Edremit ilçesindeki Evliya Çelebi Uygulama Oteli'nde düzenlenen toplantıda, iki ülkenin sınır illeri arasında yapılacak iş birliği konuları ele alındı.

Toplantıda konuşan Van Valisi ve Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Ozan Balcı, ortak tarih ve kültüre sahip iki ülke arasında 534 kilometre sınır bulunduğunu söyledi.

Bu sınırın dünyanın en eski sınırlarından biri olduğunu belirten Balcı, iki ülkenin sınırında 400 yıldan bu yana barış ve huzurun egemen olduğunu dile getirdi.

İran'ın Türkiye'nin en önemli komşularından biri olduğunu ifade eden Balcı, şöyle konuştu:

"Aynı şekilde Türkiye de İran'ın en büyük ve en önemli komşularından biridir. Sınır ticareti, sınırlara yakın bölgelerde yerleşik halkın coğrafi şartlar nedeniyle kendi ülkesinde temin edemediği ya da etmesinde güçlük çektiği ürünleri komşu ülkelerden kolay ve ucuz şekilde karşılayabilmesine imkan sağlayan bir dış ticaret şeklidir. Sınır ticareti uygulaması ile sınıra yakın bölgelerde ticaret ve taşımacılık sektörleri canlanmakta ve istihdama katkı sağlamaktadır. Böylelikle sınır bölgelerinden diğer bölgelere göç azalmakta, komşu ülkeler arasındaki ilişkiler ve karşılıklı güven ortamı gelişmektedir."

Balcı, Türkiye'de sınır ticareti uygulamalarının başladığı 1970'li yılların sonlarından bu yana sınır ticaretine ilişkin düzenlemelerde günün şartlarına uygun değişikliklerin yapıldığını kaydederek, "Söz konusu uygulamalarda ithalata konu ürünlerin cins ve miktarlarının artırılıp düşürülmesinde genellikle ithalat politikaları, ilgili bakanlıkların yetki ve sorumluluğunda yürütülen madde politikaları ile iç piyasadaki arz ve talep dengeleri gibi unsurlar göz önünde bulundurulmuştur." dedi.

Dış politikanın sınır ticaretine ilişkin düzenleme ve uygulamalarda belirleyici unsurlardan biri olduğunu dile getiren Balcı, sınır bölgeleri arasındaki ilişkileri ve işbirliğini geliştirmek, sorunları masaya yatırmak ve çözüm önerilerini geliştirmek amacıyla düzenlenen toplantının 5'incisinin 12-13 Mayıs 2015'te İran'ın Hoy kentinde yapıldığını anımsattı.

Son toplantıda üç uzmanlık komitesi adı altında sınır ticareti, ulaşım, gümrük, yatırım, sanayi iş birliği, turizm, kültür, eğitim ve sağlık gibi konulara dair görüşmelerin yapıldığını anlatan Balcı, "O tarihten günümüze araya giren pandemi, deprem gibi bazı zorunlu nedenlerle birkaç yıldır yapılmayan toplantıyı bugün yeniden gerçekleştirdik. Toplantıda sınır ticareti, ulaşım, gümrük ve turizm olmak üzere 4 uzmanlık komitesi altında çok yönlü görüşmeler, istişareler ve değerlendirmeler yaptık. İki ülkenin ekonomik iş birliğinin artmasına katkı sağlayacaktır. Toplantının iki ülke açısından hayırlara vesile olmasını diliyorum." ifadelerini kullandı.

- "İki taraf arasındaki ekonomik ilişkiler son yıllarda dikkat çekici bir ilerleme gösteriyor"

İran'ın Ankara Büyükelçisi Muhammed Hasan Habibullahzade ise Türkiye-İran arasındaki ticareti 30 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini söyledi.

Her iki tarafın yetkililerinin de ticaretin gelişmesine özel önem verdiğini belirten Habibullahzade​​​​​​​, şunları kaydetti:

"Ankara'ya gelmeden önce Sayın Cumhurbaşkanımız İbrahim Reisi ile yaptığım görüşmede, İran ve Türkiye'nin ekonomik kalkınmasını, özellikle il ve sınır işbirliği konularını ele aldık. Batı Azerbaycan ile Türkiye'nin dört sınır vilayeti önemli ekonomik özelliklere sahip noktada yer alıyor. Bu özelliklerin arasında malların transiti ve enerji ihracatı da var. İki taraf arasındaki ekonomik ilişkiler son yıllarda dikkat çekici bir ilerleme gösteriyor. Elektrik ticareti için yeni önlemler alındı. Bunlar arasında gelecek aylarda yapılmasını planladığımız Hoy-Van elektrik alışverişi de yer alıyor."

Batı Azerbaycan Genel Valisi Muhammed Sadegh Motamedıan da İran ile Türkiye arasındaki ticaretin artmasını istediklerini dile getirerek, "Batı Azerbaycan'da Türkiye sınırları önünde üç önemli ekonomik bölge var. Bunlardan en önemlisi Mako Serbest Bölgesi ve Salmas Özel Ekonomik Bölgesi'dir. Urumiye Özel Ekonomik Bölgesi'nin inşası yakın zamanda onaylandı. Bu yılın 5 ayında iyi bir ticaret gerçekleştirdiğimiz Türkiye, Çin, Irak ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin ardından 2 milyar 241 milyon dolarla Batı Azerbaycan'ın dördüncü ihracat pazarı, üçüncü ithalat kaynağı oldu." ifadelerini kullandı.

Toplantıya, Hakkari Valisi ve Belediye Başkan Vekili Ali Çelik, AK Parti Van Milletvekilleri Burhan Kayatürk ve Kayhan Türkmenoğlu, Türkiye'nin Urumiye Başkonsolosu Adil Cüneyit Akbal, Ağrı, Iğdır ve Hakkari'den yetkililer, Van Emniyet Müdürü Atanur Aydın, Van İl Jandarma Komutanı Tuğgeneral Adem Şen ile Türk ve İranlı yetkililer katıldı.

Daha sonra iki ülke yetkilileri arasında "57. Alt Güvenlik Komite Toplantısı" yapıldı.