Türkiye-KKTC denizaltı elektrik bağlantısı, Ada'yı 'yeşil enerji üssü' yapacak

GÜZELYURT (AA) - SELMA KASAP - Türkiye'den KKTC'ye denizaltı elektrik bağlantısı projesi ile Ada'daki elektrik arzının artırılmasının yanı sıra güneş enerjisi potansiyeli ile Avrupa'da ilk sıralarda yer alan KKTC'de, "yeşil enerji" teknolojilerinin hayata geçirilmesiyle ilgili engeller de ortadan kalkacak.

KKTC'ye enerji sağlamayı amaçlayan proje için oluşturulan Türkiye-KKTC Ortak Enerji Çalışma Grubu Üyesi ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Murat Fahrioğlu, AA muhabirine, projeye ilişkin açıklamalarda bulundu.

Türkiye ile KKTC arasında imzalanan enerji anlaşması ile kurulan ortak enerji çalışma grubunda elektrik şebeke danışmanı olarak da çalışmalar yürüten Fahrioğlu, çalışma grubunun Türkiye'den KKTC'ye denizaltı elektrik bağlantısı projesinde fizibilite çalışmalarında son aşamaya geldiğini söyledi.

- "Çekilecek hat çift yönlü olacak"

Denizaltından elektrik bağlantısının dünyada iki şekilde yapıldığını aktaran Fahrioğlu, "Bazen kabloyu gemi üretir ve serer, bu nadir uygulanan bir yöntemdir. Diğer şekliyle de kablo üretilir, gemi kabloyu rulo şeklinde alır, özel robotik denizaltı çapası kullanarak denizaltına gömer." değerlendirmesinde bulundu.

Proje kapsamında iki ülke arasında teknik detayların ele alındığını belirten Fahrioğlu, hangi yöntemin kullanılacağına dair çalışmaların sürdüğünü kaydetti.

Fahrioğlu, şöyle devam etti:

"KKTC-Türkiye arası 'V' şeklinde bir vadiyi andırıyor. Bunun en derin noktası 1400 metre. En iyi yöntemi seçmeye çalışıyoruz. Çalışmalar ete kemiğe büründü. Çekilecek hat çift yönlü olacak. Bu çalışma tamamlandığında sadece Türkiye'den KKTC'ye elektrik gelmiş olmayacak. KKTC'den de Türkiye'ye ve bütün dünyaya, Avrupa'ya elektrik akımı sağlanmış olacak. Çünkü dünya enerji konusunda akıllı şebekelere doğru gidiyor. Enerjinin en ucuzunun alınması yolu bu olacak."

- "Ada, Avrupa'nın en iyi güneş enerjisi potansiyeline sahip"

Fahrioğlu, projeyle Ada'ya sağlanacak elektriğin, yenilenebilir enerji teknolojileri konusunda da büyük potansiyelinin bulunduğunu söyledi.

ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü'nde yeşil enerjiler konusunda AR-GE çalışmaları yürüttüklerini, Ada'nın güneş potansiyelini ölçtüklerini, güneş tarlası kurduklarını belirten Fahrioğlu, şunları kaydetti:

"En iyi güneşin İspanya'da olduğu söyleniyor, KKTC'deki ölçümlerimizi İspanya'yla karşılaştırdık ve gördük ki Ada, Avrupa'nın en iyi güneş enerjisi potansiyeline sahip. Bu potansiyelden faydalanmak için kampüste kurduğumuz güneş tarlası, kampüsün enerji ihtiyacının yüzde 20'sini karşılıyor ama daha fazlasını yapamıyoruz çünkü şebeke kaldırmıyor.

Türkiye'nin elektrik kurulu gücü 100 bin megavatın üzerinde, KKTC'nin ise 400 megavat civarında, dolayısıyla potansiyel çok yüksek olmasına rağmen yenilenebilir enerji teknolojileri konusunda yeterli kurulu güce sahip değil. Şebeke güçlendiğinde yenilenebilir teknolojilere yatırımlar da artacak. Ayrıca elektrik üretimi için fosil yakıtları kullanıyor. Bu projeyle yeşil teknolojiler de gelişmiş olacak."

- Elektrikli araçların yaygın kullanımının önü açılacak

KKTC'ye enerji sağlamayı amaçlayan projede görev alan ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü Elektrik Elektronik Mühendisliği Doktor Öğretim Üyesi Canraş Batunlu da hayata geçirilmesinin ardından projenin elektrikli araçların geleceği konusunda da çok önemli işlevlerinin olacağını belirtti.

Elektrikli araçların güneş enerjisi ile şarj edilebilmesi için ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü'nde proje başlattıklarını bildiren Batunlu, şunları kaydetti:

"Elektrikli araçlar bir taraftan güneş enerjisi ile şarj olurken kalan elektrik enerjisi evlerde şebekeye verilebilecek çünkü KKTC'nin güneş potansiyeli buna çok müsait. Böylece elektrikli araçların yaygın kullanımının önü daha da açılacak. Elektrikli araçlar, evlerdeki elektrik faturalarını da düşürecek. Bunun örnekleri Çin'de ve ABD'de var, biz de Ada'da hayata geçirmek için çalışıyoruz."

- "Yeşil Ada'nın hayata geçirilmesinde ODTÜ'nün de büyük katkısı olacak"

ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü Rektörü Prof. Dr. Mehmet Zeyrek de projenin hayata geçirilmesinin önemli açılımları da beraberinde getireceğini söyledi.

Bu açılımlardan birinin şebekedeki yenilenebilir enerji kapasitesinin artırımı olabileceğini belirten Zeyrek, şunları kaydetti:

"Projenin hayata geçirilmesiyle üniversite kampüsümüzde yüzde 20 olan güneş enerjisi kullanım kapasitesini ileride yapacağımız yeni kurulumlar ile artacağını düşünüyoruz ve bunu ilk etapta yüzde 40 düzeyine çıkarmayı planlıyoruz. Bu da Ada için çok önemli bir örnek olacak. Üniversitemiz de sürdürülebilir kaynakların Ada geneline yaygınlaştırılması konusunda hem bilimsel hem de teknolojik altyapı konusunda önemli katkıda bulunacak. Bu projeye bir hocamız da liderlik etmekte. Öğrencilerimiz de 'yeşil kampüs' konusunda çok başarılı çalışmalar yapıyor. Böylece Yeşil Ada ismi verilen Ada'nın ismine yaraşır şekilde enerji kaynaklarının da sürdürülebilirliği açısından önemi büyük olacak. Yeşil Ada'nın hayata geçirilmesinde ODTÜ'nün de büyük katkısı olacak."