Türk Silahlı Kuvvetlerine Somali'de yeni görev

TBMM (AA) - ​​​Türkiye ile Somali arasındaki savunma işbirliği anlaşması çerçevesinde Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) unsurlarının, Somali'nin terörizm ve diğer tehditlere karşı güvenliğinin sağlanması faaliyetlerine destek amacıyla bu ülkede 2 yıl süreyle görevlendirilmesine ilişkin Cumhurbaşkanlığı tezkeresi TBMM'ye gönderildi.

AA'nın aldığı bilgiye göre Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla TBMM Başkanlığına gönderilen tezkerede, Türkiye ile Somali arasında yürürlükte bulunan anlaşmalar kapsamında Somali'de güvenlik ve istikrarın sağlanmasına yönelik eğitim, yardım ve danışmanlık faaliyetlerinin sürdürüldüğü, Somali savunma ve güvenlik kuvvetlerinin yeniden yapılandırılması ve terörle mücadele edebilecek kapasiteye ulaşabilmesini teminen uluslararası toplumla birlikte 10 yılı aşkın süredir destek sağlamaya devam edildiği kaydedildi.

TSK deniz unsurları, Denizde Seyir Güvenliğine Karşı Yasadışı Eylemlerin Önlenmesine Dair Sözleşme ve 16 Aralık 2008 tarihli Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararı temelinde uluslararası toplumca Aden Körfezi, Somali açıkları (Somali karasuları hariç), Arap Denizi ile mücavir bölgelerde yürütülen deniz haydutluğu, silahlı soygun eylemleri ve denizde terörizmle mücadeleye ilişkin çabalara TBMM'nin 2009 yılından bu yana verdiği ve son olarak 17 Ocak 2024'te süresi bir yıl uzatılan izin çerçevesinde etkin bir şekilde destek verdiği hatırlatılan tezkerede, bu kapsamında Somali açıklarında seyrüsefer emniyetinin sağlanmasına da katkıda bulunulduğu, bu yılın temmuz ayından itibaren bu amaca matuf faaliyet gösteren Birleşik Görev Kuvveti-151'e yedinci kez komuta edileceği kaydedildi.

Somali savunma ve güvenlik kuvvetlerinin, personel ve diğer kaynaklar açısından yeterli potansiyele sahip olmasına rağmen ekonomik zorluklar sebebiyle görevlerini yerine getirmede istenen seviyeye ulaşamadığına işaret edilen tezkerede, Somali Federal Hükümetinin, terörle mücadele ve güvenlik kuvvetleri ile diğer devlet kurumlarının kapasite gelişiminin bir sonraki aşamasına geçebilmek amacıyla, halihazırda ekonomik açıdan değerlendirilemeyen deniz yetki alanlarında kontrolün sağlanmasını ve deniz kaynaklarının Somali ekonomisine kazandırılmasını hedeflediği ifade edildi. Bu hedefin 12 Aralık 2023'te New York'ta Türkiye'nin ortak ev sahipliğinde düzenlenen Somali'nin Güvenliği Konferansında kabul edilen ve Somali'nin güvenlik sorumluluğunu yakın gelecekte tek başına üstlenmesine yönelik Somali Güvenlik Sektörü Kalkınma Planıyla da uyumlu olduğu vurgulandı.

Bu amaçlara uygun şekilde Türkiye ile Somali arasında 8 Şubat 2024 tarihinde Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması'nın imzalandığı hatırlatılan tezkerede, anlaşmanın, iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi ve aynı amaçla savunma işbirliğinin güçlendirilmesi, bu suretle Somali'nin ekonomik kaynaklarının daha etkin ve verimli şekilde kullanılmasına yönelik yapılacak faaliyetlerin detaylarını kapsadığı ve her iki ülke tarafından onaylandığına işaret edildi.

- Somali hükümetinden yardım talebi

Somali hükümetinin anlaşmada mutabık kalınan amaçlar doğrultusunda, terörizm, deniz haydutluğu, yasa dışı balıkçılık, her türlü kaçakçılık ve diğer tehditlere karşı Türkiye'den Silahlı Kuvvetlerin vereceği destek dahil yardım talep ettiği kaydedilen tezkere şu ifadelere yer verildi:

'Bu itibarla, mezkur anlaşmada mutabık kalınan amaçlar ile Somali'nin terörle mücadelesine dair BM Güvenlik Konseyinin 1 Aralık 2023 tarihli kararı kapsamında, Somali'nin istikrar ve refahına yönelik bütüncül yaklaşımımız temelinde, Somali'nin ekonomik kaynaklarının korunmasına yardım edilerek kendi kaynaklarından etkin bir şekilde istifade etmesi ve bu sayede savunma ve güvenlik kuvvetlerini ülkenin güvenliğini temin ve idame edecek seviyeye getirmesi öngörülmektedir.

Somali ile gerçekleştirilecek bu işbirliği sayesinde, Somali'nin ekonomik kaynaklarının güvence altına alınması ve dış ticaretimiz ile deniz taşımacılığımız açısından kilit önemdeki bölgede istikrara ve güvenliğe katkıda bulunulması ve Somali ile dostluğumuzun tahkim edilmesi, ayrıca uluslararası barış ve istikrarı tehlikeye düşüren ve milli menfaatlerimizi de olumsuz yönde etkileyebilen Aden Körfezi, Arap Denizi ve mücavir bölgelerdeki terörizm, deniz haydutluğu ve silahlı soygun eylemlerine karşı yürütülen çabalara ülkemizin desteğinin pekiştirilmesi sağlanacaktır.

Bu mülahazalarla, hudut, şümul, miktar ve zamanı Cumhurbaşkanınca takdir ve tayin olunacak şekilde, 2713 (2023) sayılı BM Güvenlik Konseyi kararına ve uluslararası hukuktan kaynaklanan yükümlülüklerimize uygun bir biçimde, gerektiğinde üçüncü ülkeler ve uluslararası örgütlerle işbirliği imkanları da kullanılarak, Somali ile ülkemiz arasında akdedilen milletlerarası anlaşmaların uygulanması kapsamında, Türk Silahlı Kuvvetleri unsurlarının, Somali'nin terörizm, deniz haydutluğu, yasa dışı balıkçılık, her türlü kaçakçılık ve diğer tehditlere karşı güvenliğinin sağlanması faaliyetlerine destek verilmesi amacıyla Somali'nin deniz yetki alanları dahil olmak üzere iki ülke tarafından müştereken belirlenecek bölgelerinde ve münhasıran tespit edilecek kurallarla görevlendirilmesi ve bununla ilgili gerekli düzenlemelerin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek esaslara göre yapılması için Anayasa'nın 92'nci maddesi uyarınca 2 yıl süreyle izin verilmesi hususunda gereğini bilgilerinize sunarım.'