Piyasalar ABD Merkez Bankası'nın (Fed), faiz kararını bekliyor. Genel beklenti bir değişiklik yapılmayacağı yönünde bulunuyor. Dr. Rahmi incekara, Fed'in beklendiği gibi faizde bir oynama yapmayacağını düşündüğünü aktararak, artış ve azalış ihtimallerinin sonuçlarını değerlendirdi.
Küresel piyasalar yeni haftada ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz kararı takip ediyor. Hakim beklenti faiz oranlarında bir değişiklik yapılmayacağı yönünde seyrediyor. İstanbul Kent Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Rahmi İncekara, Fed'in faizleri yüzde 0 ile yüzde 0,25 arasında tutacağını belirterek, bir takım teşvik paketlerine dikkat çekti.
Fed'im sınırsız bir parasal genişleme içerisinde olduğunun altını çizen İncekara, 'Fed'in şu andaki bilonçosu 7.20 trilyon dolara kadar ulaştığını görüyoruz. Sınırsız bir parasal genişleme içerisinde yer alıyor. Bu genişlemeyi dip oranlardaki faizlerle destekliyor. Şu anada geçerli olan faizlerin 0 ile 0,25 arasında olduğunu gözlemlemekteyiz. Dolayısıyla Fed'in son toplantıda bu oranda kalması beklenen bir durum olarak karşımıza çıkıyor. Fed Başkanı Jerome Powell, açıklamalarında, ABD bütün parasal gelişmelerde elinden geleni yaptığını, kongrenin parasal genişleme noktasında desteğinin olması gerektiğini, faizlerin dip noktada olduğunu, fiyat istikrarının korunduğunu dolayısıyla enflasyon ile ilgili sıkıntılarının olmadığını, istihdamı ciddi şekilde takip ettiklerini, istihdamı iyi bir seviyeye getirerek pandemi sürecinin üstesinden gelebileceğine dair bilgiler veriyordu. Dolayısıyla Fed'in faizi değiştirmeyeceğini söylemekte fayda var. Powell ve ekonomistlere göre, Fed'in tam anlamıyla sınırda olduğunu ve bundan sonraki süreçte gayri resmi olarak negatif faizde olduğunu, negatif faizlerin yanı sıra sınırsız parasal genişlemeye devam edeceği ve varlık alımlarının bu noktada süreceğine dair güçlü mesajlar söz konusu. Fed'in elinde önemli derecede piyasada varlık alımlarıyla alakalı hem sıra dışı hem olağan borçlanma araçları hem de bunlarla ilgili piyasaya tedarik edebileceği parasal genişleme imkanı var. Bunları aktif şekilde kullanacağını düşünüyoruz' dedi.
Küresel ekonomilerin tekrar normale dönebilme ihtimalinin; ABD başta olmak üzere dünyadaki pek çok ülke tarafından olumlu karşılandığını anlatan İncekara, 'Başkan Powell'ın yapacağı açıklamalarda şunları da gözlemleyeceğiz: Satın alma yöneticilerin göstermiş oldukları eğilimlerde artış söz konusu. En önemlileri aslında ABD'de tarım dışı istihdam verilerin beklenilenden iyi gelmesidir. Yarı zamanlı çalışmaları istihdam olarak kabul edildiğinden dolayı işsizlik beklenilenden iyi geldi. ABD'nin en büyük korkusu olan işsizlikle ilgili bu olumlu verinin oluşması, risk iştahının artması, yeni normalleşmeyle birlikte ekonomi çarklarının yavaş yavaş dönmesi, üretim anlamında ekonomilerin tekrar normale dönebilme ihtimali; ABD başta olmak üzere dünyadaki pek çok ülke tarafından olumlu karşılanıyor. Bu anlamda bakıldığında Fed'in faiz karasında bir değişikliğe gitmeyeceği yüzde 0 ile 0,25 arasında bu süreci devam ettirebileceğine dair beklentiler söz konusu' diye konuştu.
FED FAİZ ARTIRIRSA NE OLUR?
'Faiz artışı söz konusu olursa fonlama maliyetlerinin artacaktır'
Fed'in faiz artırımı hiç olmayan bir ihtimal olarak gördüğünü söyleyen İncekara, 'Faiz artışı söz konusu olursa fonlama maliyetlerinin artacağını söyleyebiliriz. Hem varlık alımları noktasında hem de kullandırılacak olan krediler noktasında fonlamada ciddi yükselme söz konusu olacak. Pandemi sürecinde yer alıyor, bir de faiz arttırımı söz konusu olursa istenmeyen durum olarak karşımıza çıkacak. Firmaların ihtiyaç duyduğu finans noktasında ve vatandaşların ihtiyaç duyduğu krediler noktasında ciddi problemler ortaya çıkacak. Doların maliyetinde de artış söz konusu olacağından dolayı sermayenin biraz daha gelişmekte olan ülkelere terk etme ihtimali daha fazla olacak. Dolaysıyla faiz artışıyla ilgili beklenti kesinlikle söz konusu değil' şeklinde konuştu.
FAİZ İNDİRİMİNDE NE OLUR ?
Faiz indirimi söz konusu olursa haliyle iyice ucuzlaşan ve bollaşan para miktarı görüleceğini beliten İncekara, 'Dolayısıyla şirketlerin yeni normalleşmeye dönerken, belki ucuz fonlamayı beraberinde getirecek ama bu seferde mevduatlara olan faiz konusunda negatif etki söz konusu olacak. Dolayısıyla tasarruf sahipleri daha az kazan elde edecekleri için mevduatlarını çekme durumunda kalacaklar. Bu da mevduatlarda azalmayı ve tasarruflardaki erimeyi beraberinde getirebilir. Faiz indirimi olumsuz bir durum olarak karşımıza çıkacak. FED açsında bakıldığı zaman aynı şekilde devam etmek. Yani faiz indirimi ve artışı yapmadan süreci devam ettirmek' ifadelerini kullandı.
TEŞVİK PAKETLERİ AIKLANACAK
Fed'in faizi değiştirmeyeceğini belirten İncekara, ekonominin toparlanması ve istihdama katkı açısından önemli derecede teşvik paketlerini açıklayacağıma işaret etti. İncekara, 'Fed, faizi değiştirmeyecek ama varlık alımları, parasal genişleme, ekonominin toparlanması ve istihdama katkı açısından önemli derecede teşvik paketlerini açıklayacağını söyleyebiliriz. Powell'ın yapacağı açıklamalarında daha fazla teşvik paketleri, fonlamanın ve parasal desteklerin daha fazla artacağı hamleler söz konusu olacaktır. Enflasyon konusunda çok fazla negatif bir beklenti yok. Hatta geçtiğimiz aylarda düşüş eğilimi vardı. Hem kur hem de enflasyon açısından sıkıntı olmadığından dolayı Fed faizleri değiştirmeyerek parasal genişleme ve destek noktasında hareket edecek.
Türkiye açısında bakıldığında zaman swap hatları başta olmak üzere içe kapanmışlık durum söz konusu. Türkiye'ye etkisi diğer ülkelere göre biraz daha sınırlı olacaktır. Gelişmekte olan ülkelerin geneline bakıldığında Fed'in faiz indirimlerini ya da faizi düşük seviyelerde tutmasının her zaman gelişmekte olan ülkelere pozitif yönde etkisinin olduğunu söylemekte fayda var' şeklinde konuştu.
(Adem Gürer - Ali Canberk Özbuğutu/İHA)
