Öğretmen Atamalarında Dönüm Noktası: İl ve İlçe Emri Neden Kaldırıldı?

Milli Eğitim Bakanlığı, 2025 yaz dönemi özür grubu atamalarında köklü bir değişikliğe gitti. İl ve ilçe emri uygulamaları kaldırıldı. Öğretmenler, kilitlenen kontenjanlar ve sıra tayinleri nedeniyle tercih yapamazken, bakanlık iki alternatif sundu: farklı ile tayin ya da ücretsiz izin. Öğretmenlerin özür grubu atamaları için nefesler tutulmuşken, Milli Eğitim Bakanlığı'ndan gelen son dakika hamlesi gündeme bomba gibi düştü. Yıllardır uygulanan il emri ve ilçe emri uygulaması tamamen sona erdirildi! Peki, binlerce öğretmenin atama sürecini derinden etkileyecek bu kararın arkasında hangi gerekçeler var? Yeni dönemde öğretmenleri neler bekliyor, Bakanlık neden böyle bir yola gitti? İşte tüm merak edilenler ve öğretmen camiasındaki yankıları...

İl Emri ve İlçe Emri Uygulaması Neden Kaldırıldı? Öğretmen Atamalarında Yeni Bir Dönem Başlıyor!

Öğretmenlerin gözü kulağı özür grubu atamalarındayken, Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) attığı sürpriz bir adımla yıllardır devam eden il emri ve ilçe emri uygulamalarına resmen son verildi. Bu karar, özellikle eş durumu, sağlık sorunları veya can güvenliği gibi haklı mazeretleri bulunan on binlerce öğretmeni yakından ilgilendiriyor ve atama süreçlerinde yeni bir dönemin kapılarını aralıyor. Peki, öğretmenlerin atama hayallerini derinden etkileyen bu radikal kararın perde arkasında neler yatıyor ve Bakanlık neden böyle bir değişime gitti?

Kadrolar Kilitlendi, Öğretmenler Mağdur Oldu mu?

Özür grubu atamaları için tercih süreci başlarken, öğretmenler ciddi bir sorunla karşılaştı: Geçmiş yıllarda atanamayan ya da mevcut kadro boşluklarına yerleşemeyenler için adeta bir can simidi olan il emri ve ilçe emri seçeneğinin kılavuzdan çıkarılması. Bu durum, 2025 yılı yaz tayinlerinde olduğu gibi, özür grubu atamalarında da açılmayan kontenjan sorununu bir kez daha gündeme getirdi. Özellikle sıra tayinleri nedeniyle kilitlenen kadroların ve "muhtemel boşalacak" ibaresi bulunmayan pozisyonların tercih ekranında yer almaması, öğretmenlerin gidebilecekleri okul sayısını dramatik şekilde azalttı.

Bu önemli değişikliğin, son toplu sözleşme görüşmelerinde sendikalar tarafından yeterince net bir şekilde dile getirilmemesi, öğretmen camiasında tepkilere neden oldu. Yayınlanan atama kılavuzunun E maddesinden itibaren yapılan düzenlemeler ise, özür durumları sebebiyle yer değiştiremeyen öğretmenlere Bakanlık tarafından iki kritik alternatif sunulduğunu ortaya koydu:

1. Eşi memur olanların başka bir ile tayinlerinin çıkarılması: Bu seçenek, eş durumu mağduriyetini gidermeye yönelik bir çözüm olarak sunulsa da, her zaman öğretmenin beklentilerini ve ihtiyaçlarını karşılayacak bir atama garantisi sunmuyor. Öğretmenler, bu seçeneğin yalnızca "istenen ilde bir okulda kontenjan bulunması" durumunda geçerli olmasından endişe ediyor.
2. Tayini çıkmayan öğretmenlere ücretsiz izin verilmesi: Atanamayan öğretmenler için sunulan bu ikinci seçenek ise, büyük bir ekonomik ve sosyal baskı yaratma potansiyeli taşıyor. Maaşsız izine ayrılmak zorunda kalmak, öğretmenlerin aile bütçelerini derinden sarsabilir ve mesleki gelişimlerini olumsuz etkileyebilir.

Her iki seçeneğin de, geçmişteki il emri ve ilçe emri uygulamalarının yerini alamayacağı ve bu uygulamaların tamamen sona erdiği açıkça görülüyor.

Peki, Bu Radikal Kararın Arkasındaki Neden Ne? Norm Fazlası Sorunu mu Çözülüyor?

Milli Eğitim Bakanlığı'nın bu denli kritik bir kararı almasındaki temel motivasyon, eğitim sisteminin uzun süredir kangren olmuş bir sorunu olan norm fazlası öğretmen problemini kalıcı olarak çözüme kavuşturmak. İl emri ve ilçe emri uygulamaları, çoğu zaman ihtiyaç bulunmayan branşlardaki öğretmenlerin fiilen norm fazlası olarak kalmalarına veya başka alanlara geçici görevlendirilmelere tabi tutulmalarına yol açıyordu. Bu durum, hem öğretmenlerin verimliliğini düşürüyor hem de Bakanlığın personel ve bütçe yönetimini zorlaştırıyordu.

Bakanlık, bu uygulamayı kaldırarak, öğretmen dağılımını daha planlı, ihtiyaç odaklı ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmayı hedefliyor. Amaç, her öğretmenin kendi branşında, gerçekten ihtiyaç duyulan okul ve bölgelerde görev yapmasını sağlamak. Bu stratejik adımın, eğitim kalitesini yükseltmesi, kaynak israfını önlemesi ve öğretmenlerin mesleki memnuniyetini artırması bekleniyor.

Ancak, bu geçiş sürecinde, özellikle eş durumu gibi hayati özürleri bulunan öğretmenlerin mağduriyet yaşamaması için Bakanlığın esnek çözümler ve alternatif mekanizmalar geliştirmesi gerektiği konusunda kamuoyunda güçlü bir beklenti var. Sendikalar ve sivil toplum kuruluşları da bu konudaki hassasiyetlerini dile getirerek, öğretmenlerin haklarının korunması ve atama sürecinin şeffaf ve adil bir şekilde yürütülmesi çağrısında bulunuyor. Yeni dönemin, öğretmenler ve eğitim sistemi için ne gibi sonuçlar doğuracağı, önümüzdeki süreçte netleşecek.