10358,46%0,26
40,15% 0,22
47,03% 0,08
4336,36% 1,24
6897,23% 0,94
Kamu personel sisteminde uzun süredir devam eden 3600 ek gösterge tartışmalarına Anayasa Mahkemesi (AYM) son noktayı koydu. Uygulamada yarattığı adaletsizlik nedeniyle eleştirilen düzenleme hakkında alınan bu kritik karar, özellikle 15 Ocak 2023 sonrası göreve başlayan memurları doğrudan ilgilendiriyor. AYM'nin eşitlik ilkesi doğrultusunda verdiği bu karar, memur maaşlarında ve emeklilik haklarında köklü yeni düzenlemeleri gündeme getirdi. Peki, bu tarihi karar kimleri kapsayacak ve maaşlara etkisi ne olacak?
Kamu personel sisteminin en hassas başlıklarından biri olan 3600 ek gösterge konusunda Anayasa Mahkemesi'nden dikkat çeken bir yargı kararı geldi. Mahkeme, memurlar arasında eşitsizlik yarattığı gerekçesiyle mevcut düzenlemeyi mercek altına aldı ve uygulamadaki dengesizliğin giderilmesi gerektiğini vurguladı. Bu yeni karar, göreve yeni başlayan memurların hem aktif çalışma dönemlerindeki aylıklarını hem de emeklilik maaşlarını önemli ölçüde etkileyecek.
Mevcut düzenlemede yalnızca 15 Ocak 2023 öncesi atanan memurların yararlandığı 3600 ek gösterge uygulaması, AYM tarafından eşitlik ilkesine aykırı bulunarak iptal edildi. Bu kritik hüküm, 6 ay sonra yürürlüğe girecek ve ilgili kanunun geçici maddesinin yarattığı ayrımı ortadan kaldıracak.
Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz'ın Milliyet'e yaptığı açıklamaya göre, AYM kararıyla birlikte 3600 ek göstergenin kapsamı önemli ölçüde genişleyecek. Düzenleme, daha önce kapsam dışında kalan Genel İdare Hizmetleri sınıfında yer alan memurları da içine alacak. Bu sınıf içerisinde; il müdürleri, infaz koruma memurları, maliye müfettişleri, şube müdürleri gibi çok sayıda farklı unvandaki kamu görevlisi bulunuyor.
Temmuz 2022'de yürürlüğe giren yasa kapsamında öğretmen, hemşire, polis ve din görevlileri gibi belirli meslek gruplarına tanınan 3600 ek gösterge imkanı, daha sonra tüm kamu çalışanlarını kapsayacak şekilde genişletilmişti. Ancak ilgili kanunun geçici maddesi, bu artışın sadece 15 Ocak 2023'ten önce göreve başlayan memurları kapsamasını öngörüyordu. AYM kararı bu adaletsizliği giderdi.
AYM'nin kararı sonrası, 15 Ocak 2023'ten sonra göreve başlayan memurların mali haklarında önemli artışlar bekleniyor:
Ayrıca, bu memurların 30 yıl hizmet verdikten sonraki emekli aylıklarında da 486,02 TL artış yaşanacak.
Emekli maaşlarındaki artışlarda kanunlar arasındaki fark dikkat çekiyor:
Bu önemli fark, tazminat yansıtma oranlarının da hesaplamalara dahil edilmesinden kaynaklanıyor.
AYM'nin bağlayıcı kararı sonrasında gözler şimdi Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) çevrildi. 15 Ocak 2023 sonrası atanan memurlara geçmişe dönük ödeme yapılıp yapılmayacağı konusu, Meclis'te yapılacak yeni bir yasal düzenleme ile netlik kazanacak. AYM kararları yasama, yürütme ve yargı organları ile idari makamları bağlayıcı nitelikte olduğu için, ilgili düzenlemenin hızlıca hayata geçirilmesi bekleniyor.
3600 ek gösterge, memurların hizmet yılına, görev unvanlarına ve sorumluluklarına doğrudan etki eden kritik bir unsur olarak öne çıkıyor. Bu nedenle, AYM'nin kararı sadece maaşlara değil, aynı zamanda emekli ikramiyelerine de olumlu yansıyacak. Emekli ikramiyesi hesaplamalarında memurun unvanı, derece ve kademesi gibi kriterlerin yanı sıra ek gösterge de önemli bir rol oynuyor. Kamuoyu, bu kapsamlı düzenlemelerin bir an önce tamamlanarak memurların haklarının eksiksiz teslim edilmesini bekliyor.