9373,73%0,25
39,39% 0,08
45,63% 0,22
4290,61% 0,15
6924,51% -0,16
Anayasa Mahkemesi (AYM), emniyet, jandarma ve sahil güvenlik teşkilatlarında görevli binlerce personeli doğrudan etkileyecek, tarihi nitelikte bir karara imza attı. Resmî Gazete'de yayımlanan bu kritik kararla birlikte, kolluk kuvvetleri personelinin amirleri veya çalışma arkadaşlarına yönelik "işlem ve eylemleriyle ilgili olumsuz sözler söylemesi" artık otomatik olarak disiplin suçu sayılmayacak. AYM'nin bu adımı, teşkilatlarda ifade özgürlüğü alanında yeni bir dönemin başlangıcı olarak yorumlanıyor.
Anayasa Mahkemesi, 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 8. maddesinde yer alan ve amir, üst veya aynı rütbedeki personel hakkında, onların işlem ve eylemleriyle ilgili olumsuz sözler söylemeyi disiplin suçu kabul eden hükmü, Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti.
Bu önemli kararın fitilini ateşleyen başvuru, Denizli 2. İdare Mahkemesi'nden gelmişti. Mahkeme, yürüttüğü bir davada söz konusu hükmün, kamu görevlilerinin ifade özgürlüğünü orantısız bir şekilde kısıtladığını savunarak konuyu Anayasa Mahkemesi'ne taşımıştı.
Yüksek Mahkeme, iptal kararının gerekçesinde özellikle düzenlemede yer alan "işlem ve eylem" ifadelerini mercek altına aldı. Kararda, bu ifadelerin, görev sırasında yapılan eleştirilerin dahi otomatik olarak disiplin suçu kapsamına alınmasına yol açabileceği, bunun ise ifade özgürlüğü prensipleri açısından kabul edilemez olduğu vurgulandı.
AYM, kararında şu çarpıcı değerlendirmelere yer verdi: "Personelin görev kapsamında amir ya da çalışma arkadaşlarının işlem ve eylemlerini eleştirmesi durumunda, bu eleştirinin otoriteyi sarsıp sarsmadığına ya da kurum düzenini bozup bozmadığına bakılmaksızın cezalandırılabilmesine imkan tanınması, demokratik bir toplum düzeniyle bağdaşmaz."
Bu iptal kararı, kolluk kuvvetleri içerisinde ifade özgürlüğünün sınırlarını yeniden belirlemesi açısından emsal teşkil edecek nitelikte. Karar, personelin, kurum içi işleyişe dair yapıcı eleştirilerde bulunmasının önünü açarken, disiplin mekanizmalarının "otoriteyi sarsma" gibi muğlak gerekçelerle suiistimal edilmesinin önüne geçmeyi hedefliyor. Bundan sonra, emniyet, jandarma ve sahil güvenlik teşkilatlarında ifade özgürlüğü ve disiplin arasındaki denge daha adil bir zemine oturtulmuş olacak. Kamuoyu, bu kararın teşkilatlar üzerindeki yansımalarını ve gelecekteki disiplin süreçlerini yakından takip edecek.