İsrail yasa dışı Yahudi yerleşimlerine 2 yıllık bütçede 1 milyar dolardan fazla pay ayırdı

KUDÜS (AA) - İsrail hükümeti, 2023-2024 bütçesinde işgal altındaki Batı Şeria'daki Filistin topraklarında inşa edilmiş yasa dışı Yahudi yerleşimleri için 1 milyar dolardan fazla pay ayırdı.

İsrail hükümeti, 2023-2024 devlet bütçesini gece boyu süren oturumun ardından çarşamba sabaha karşı oy çokluğuyla Meclisten geçirdi. Aşırı sağcı partilerin öncü roller aldığı Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyonun hazırladığı bütçe, 2023 için 484 milyar şekel (yaklaşık 132 milyar dolar), 2024 içinse 514 milyar şekel (yaklaşık 140 milyar dolar) olarak açıklandı.

İsrail basınındaki haberlere göre, işgal altındaki Batı Şeria'daki yasa dışı Yahudi yerleşimleri için bütçeden 1 milyar dolardan fazla pay ayrıldı. Bunun büyük kısmının yeni yol inşaatları ve mevcut yolların geliştirilmesi için harcanacağına işaret edildi.

Times of Israel'in haberine göre, aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulaştırma Bakanı Miri Regev arasında varılan anlaşma gereği devlet bütçesinden iki yılda Batı Şeria'daki yeni yolların inşaatı ve mevcut yolların geliştirilmesi için yaklaşık 941 milyon dolar ayrıldı.

İsrail nüfusunun sadece yüzde 5'inin Batı Şeria'daki yasa dışı Yahudi yerleşim yerlerinde yaşamasına karşın burada yapılacak yollara harcanacak tutar Ulaştırma Bakanlığının bütçesinin yüzde 25'ini oluşturuyor.

- Batı Şeria'daki Filistin yapılaşmasını takip için 20 milyon dolar

İsrail hükümetinin Necef ve Celile Kalkınma Bakanlığına da yaklaşık 121 milyon dolar bütçe ayırdığı, bu payın bölgedeki belediyeler ve İsrail nezdinde de yasa dışı kabul edilen "kaçak yerleşim yerleri" için kullanılmasının planlandığı belirtildi. Bu Bakanlığa verilen bütçenin ne kadarının kaçak yerleşim yerlerine aktarılacağı henüz belirsizliğini korurken Maliye Bakanı Smotrich'in bölgedeki altyapıyı geliştirmek istediği aktarıldı.

Aşırı sağcı Dini Siyonizm Partisi himayesindeki Yerleşimler ve Ulusal Misyonlar Bakanlığına, 170 milyon dolarlık bütçe payının yanı sıra Batı Şeria'da İsrail'e göre "kaçak" Filistin yapılaşmasını izlemek için yaklaşık 20 milyon dolarlık ek bütçe ayrıldığı aktarıldı.

Dini Siyonizm Partisi lideri Smotrich'in koalisyon müzakerelerinde himayesine aldığı İsrail ordusuna bağlı Filistin Topraklarındaki Hükümet Aktivitelerini Koordinasyon Biriminin (COGAT) de Batı Şeria'da altyapıyı geliştirmek için 52 milyon dolar bütçe aldığı kaydedildi.

- İsrail Batı Şeria'da varlığını derinleştirmek istiyor

Haberde görüşlerine yer verilen İsrailli sivil toplum kuruluşu Peace Now (Barış Şimdi) Araştırmacısı Yoni Mizrachi, tüm İsrail hükümetlerinin Batı Şeria'daki Yahudi yerleşim yerlerine öncelik verdiğine dikkati çekerek, "Bu hükümet temel bütçeden pay alarak bunu Batı Şeria'daki yerleşimlere ayırdı. İsrail'in Filistinlilerle siyasi bir anlaşmaya varması durumunda buradan ayrılması gerekecek." ifadesini kullandı.

Mizrachi, bütçede "İsrail'in Batı Şeria'daki varlığını derinleştirme çabasının gözlemlendiğini" vurguladı.

- Kaçak yerleşimler İsrail hukukuna göre de yasa dışı

İşgal altındaki Doğu Kudüs dahil Batı Şeria'da 145 yasa dışı Yahudi yerleşim yeri, 140 da kaçak yerleşim yeri bulunuyor ve buralarda yaklaşık 666 bin yerleşimci yaşıyor.

Uluslararası hukuka göre, Batı Şeria ve Doğu Kudüs işgal toprağı, buralardaki tüm yerleşim faaliyetleri de yasa dışı kabul ediliyor.

Kaçak yerleşim birimleri, genelde Filistinlilerin özel mülkü olan tarım arazilerine, karavan ve konteyner benzeri prefabrik yapıların kurulmasıyla inşa ediliyor.

Batı Şeria'da uluslararası hukuka aykırı yasa dışı Yahudi yerleşim yerlerinden farklı olarak, bu kaçak yerleşimler İsrail yasalarına göre de hukuk dışı kabul ediliyor.