9520,22%-1,71
39,38% 0,14
45,65% 0,00
4285,88% 0,05
6870,40% 0,00
Adalet Bakanlığı ve AK Parti'nin aylardır üzerinde titizlikle çalıştığı, cezaevlerindeki doluluk sorununa köklü bir çözüm getirmeyi hedefleyen yeni infaz düzenlemesi nihayet tamamlandı. Kamuoyunda geniş yankı uyandıran ve "af" olarak da anılan bu kritik paketin, bu hafta içerisinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunularak Ramazan Bayramı öncesinde yasalaşması bekleniyor. Düzenlemeyle birlikte, yaklaşık 50 bin mahkumun tahliye yolunun açılacağıbelirtilirken, özellikle hamile, çocuklu kadınlar, yaşlı, engelli ve hasta mahkumlara yönelik özel infaz hükümleri de pakette yer alıyor.
Yeni infaz düzenlemesinden yararlanacak mahkumlar, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen çeşitli suçlardan ceza alan kişilerden oluşuyor. Bu kapsamdaki mahkumlar, kapalı cezaevinden açık cezaevine üç yıl erken geçiş yaparak, kalan infaz sürelerini dışarıda tamamlama imkanı bulacak. Halen açık cezaevinde bulunanlar ise düzenleme yürürlüğe girdiğinde doğrudan tahliye edilecek.
Ancak, tahliye süreçleri otomatik işlemeyecek. Düzenlemenin en kritik şartlarından biri, Cezaevi Gözlem Kurulları'nın olumlu raporunun zorunlu olması. AK Parti kaynakları, tahliyelerin kesinlikle otomatik olmayacağını, mahkumun iyi hali, pişmanlığı, cezaevinde meslek kurslarına katılımı ve sosyal projelere iştiraki gibi bir dizi kriterin titizlikle göz önünde bulundurulacağını vurguluyor. Yetkililer, "Suç işleme eğilimi sürenlere yol verilmeyecek" diyerek, gözlem kurullarının "kılı kırk yaran" bir çalışma yapacağının altını çizdi. Bu yaklaşım, toplumda suçun cezasız kalmadığı algısının pekiştirilmesi amacını taşıyor.
Paket, özellikle dezavantajlı gruplara yönelik insani infaz hükümleriyle dikkat çekiyor. Hamile ve çocuklu kadınlara, kalan cezalarının beş yılını konutta tamamlama imkanı sunulurken; yaşlı, engelli, hasta veya cezaevi şartlarında hayatını tek başına idame ettiremeyecek durumda olanlar için ise adli tıp ve cezaevi kurullarının raporu doğrultusunda, kalan cezalarının 8 veya 10 yılını dışarıda tamamlamaları sağlanacak.
Mükerrer suç işleyenlere yönelik de bir düzenleme geliyor. Mevcut durumda basit suçları tekrar işleyenler, aldıkları cezanın tamamını cezaevinde geçiriyordu. Yeni düzenleme ile bu kişilere de cezaevinde iyi halli olmalarının teşviki amacıyla bazı indirimler uygulanacak ve cezalarının dörtte üçü tamamlandıktan sonra şartlı salıverme hükümleri uygulanabilecek. Bu indirimler, basit yaralama, hakaret ve tehdit gibi "basit suç" olarak tanımlanan suçları kapsayacak.
Yeni infaz paketinde, kamuoyundaki "cezasızlık algısını gidermeye" yönelik de önemli adımlar bulunuyor. İki yıldan az hapis cezası alan mahkumlar da artık belli bir süre cezaevinde kalacak. AK Parti kurmayları, "Yatarı olmayan suçlar için beş veya yedi günden az olmamak şartıyla hapis cezası gelecek" diyerek, bu tür suçlara karşı daha caydırıcı bir yaklaşımbenimseneceğini ifade etti.
Öte yandan, Anayasa Mahkemesi'nin "örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme" düzenlemesinde verdiği iptal kararı sonrası bu konuda yeni bir adım atılmayabileceği belirtiliyor. AYM'nin bu konudaki altı aylık süresi Haziran ayında dolacak. Yetkililer, bu konuda henüz bir formül bulunamadığını ve daha önceki benzer düzenlemelerin de iptal edildiğini göz önünde bulundurarak, bu başlıkta bir düzenleme yapılmama ihtimalini değerlendiriyor.