Bugün, 10 Kasım 2025 Pazartesi
10924,53%-1,34
42,20% 0,24
48,86% 0,30
5429,94% 0,77
9007,06% 0,59
Engelli vatandaşların hayatını kolaylaştıran en önemli düzenlemelerden biri olan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) muafiyetli araç alım limiti, 2026 yılı için rekor bir artışla güncellendi. Yeniden değerleme oranı (YDO) doğrultusunda belirlenen bu yeni limit, engelli bireylerin daha geniş bir model yelpazesine ulaşmasına imkân tanıyacak.
2025 yılında 2.290.200 TL olarak uygulanan ÖTV muafiyetli araç üst sınırı, 2026 yılında geçerli olacak olan %25,49’luk Yeniden Değerleme Oranı (YDO) zammı ile birlikte önemli ölçüde yükseltildi. Yapılan bu artışla beraber, engelli araç alımındaki yeni üst limit 2.873.971 TL olarak belirlendi.
Bu önemli artış, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından her yıl açıklanan ve vergi, harç, ceza gibi pek çok mali düzenlemeye esas teşkil eden Yeniden Değerleme Oranı’na uygun olarak gerçekleştirildi. YDO'nun yüksek çıkması, engelli bireylerin ÖTV muafiyetiyle satın alabileceği araçların fiyat aralığını genişleterek, piyasadaki yükselen fiyatlar karşısında haklarını korumayı amaçlıyor. Bu sayede engelli vatandaşlar ve yakınları, ihtiyaçlarına daha uygun, daha güvenli ve modern araçlara erişim konusunda önemli bir avantaj elde etmiş oldu.
ÖTV muafiyeti, temel olarak engelli bireylerin toplumsal yaşama katılımını ve ulaşım imkânlarını artırmak amacıyla devlet tarafından tanınan önemli bir haktır. Bu muafiyetten yararlanma koşulları, engellilik oranına ve raporun niteliğine göre iki ana başlıkta incelenir:
Engellilik oranı %90 ve üzeri olan vatandaşlar, araç kullanma yeterliliğine bakılmaksızın ÖTV muafiyetinden faydalanabilirler.
Yaş Sınırlaması: Bu grupta yaş sınırı bulunmamaktadır. 18 yaş altındaki engelli çocuklar adına da vasi kararı ile araç alımı yapılabilir. Zihinsel engelli bireyler için de yine yasal vasi aracılığıyla işlem yapılır.
Sürücü Belgesi ve Tertibat Şartı: Bu bireylerin H sınıfı ehliyet sahibi olma veya araca özel tertibat taktırma zorunluluğu yoktur. Araç, engelli bireyin kendisi adına tescil edilir, ancak özel bir donanım gerektirmez.
Aracı Kimler Kullanabilir? %90 ve üzeri engelli raporu ile alınan aracı, engelli bireyin kendisi haricinde; eşi, il sınırları içerisindeki birinci derece akrabaları, kanuni mümessili (vasisi) ve noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü kullanabilir. Bu durum, engelli bireyin hareket kısıtlılığı nedeniyle araç kullanımında bağımlı olmasını kolaylaştırmaktadır.
MTV Muafiyeti: %90 ve üzeri engelli bireylerin adına alınan bu araçlar, aynı zamanda Motorlu Taşıtlar Vergisinden (MTV) de tamamen muaftır.
Engellilik oranı %40 ile %89 arasında olan bireyler, sadece belirli şartları sağlamaları durumunda ÖTV muafiyetinden yararlanabilirler. Burada temel kriter, engellilik oranı değil, kişinin araç kullanımı için özel tertibata ihtiyaç duymasıdır.
Rapor Şartı: Tam teşekküllü hastaneden alınacak sağlık kurulu raporunda, kişinin engeline uygun olarak "hareket ettirici aksamda özel tertibatlı araç kullanması gerekir" ibaresinin açıkça belirtilmesi zorunludur.
Ehliyet Şartı: Bu kişilerin mutlaka engelli sınıfına ait (eski H sınıfı) bir sürücü belgesine sahip olmaları ve 18 yaşını doldurmuş olmaları gerekir.
Tertibat Uygulaması: Alınacak araçta, engellilik durumuna uygun olarak özel düzenlemelerin (el gazı, fren pedalı modifikasyonu, direksiyona taşınan vites kolu vb.) yapılması ve bu durumun ruhsata işlenmesi şarttır.
Aracı Kimler Kullanabilir? %90'ın altında engelli raporu ile alınan araçları yalnızca engelli bireyin kendisi kullanabilir. Ancak, otomatik vitesin özel tertibat sayıldığı ve ilave aparat takılmadığı durumlarda bazı yasal düzenlemelerle yakınları tarafından kullanılmasına sınırlı imkân tanınabilir. Ancak genel kural, muafiyetin bizzat engelli bireyin kullanımı için tanınmış olmasıdır.
MTV Muafiyeti: Bu araçlar da, özel tertibatlı olmaları şartıyla MTV'den muaf tutulurlar.
ÖTV muafiyetinden yararlanarak araç almak isteyen bireylerin, öncelikle tam teşekküllü bir hastaneden güncel Engelli Sağlık Kurulu Raporu alması ve bu raporda muafiyete uygun ibarelerin bulunması gerekmektedir.
Gerekli Belgelerin Temini: Sağlık raporu, kimlik belgesi, sürücü belgesi (gerekiyorsa) ve vasi kararı (gerekiyorsa) gibi belgeler tamamlanır.
Vergi Dairesi Onayı: Araç alımı için yetkili vergi dairesinden gerekli onay ve izinler alınır.
Araç Seçimi ve Tescil: Belirlenen yeni limit olan 2.873.971 TL'yi aşmayacak bir araç seçilir ve tüm işlemler tamamlanarak engelli bireyin adına tescil edilir.
Yeniden Satış Kısıtlaması: ÖTV muafiyetiyle alınan araçların, istisnadan yararlanma tarihinden itibaren 5 yıl (yasal düzenlemelere göre bu süre 5 yıla indirilmiştir, eski metinlerde 10 yıl bilgisi bulunabilir) geçmedikçe satılması veya devredilmesi mümkün değildir. Eğer 5 yıl dolmadan satış yapılırsa, muafiyetten yararlanılan ÖTV tutarı, ilgili vergi dairesine ödenmek zorundadır.
2026 yılı için belirlenen 2.873.971 TL'lik yeni üst limit, piyasadaki araç fiyatlarındaki genel artışı dikkate alarak engelli vatandaşların sıfır kilometre, daha güvenli ve teknolojik araçlara ulaşımını destekleyecektir. Bu düzenleme, engelli bireylerin sosyal hayata daha aktif katılımına ve bağımsız hareket etme yeteneklerinin desteklenmesine yönelik önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.
