14229,41%0,33
42,80% 0,17
50,14% -0,07
5972,47% 0,30
9632,85% 0,24
ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medya hesabından yaptığı şok edici açıklamayla dünya gündemine bomba gibi düştü. Trump, İran'da bulunan Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerine "son derece başarılı" bir hava saldırısı düzenlediklerini duyurdu. Operasyona katılan tüm uçakların İran hava sahası dışına çıktığını belirten Trump, pilotları "büyük Amerikan savaşçıları" olarak nitelendirdi ve "ŞİMDİ BARIŞ ZAMANI" ifadeleriyle açıklamasını noktaladı. Bu gelişme, Ortadoğu'da tansiyonu doruğa çıkarırken, hem İran hem de uluslararası camiadan peş peşe açıklamalar geldi.
Amerikan Axios haber sitesinin İsrailli bir yetkiliden aldığı bilgiye göre, saldırıda B-2 ağır bombardıman uçaklarıkullanıldı. Saldırının detayları ise kan dondurucu nitelikte. ABD'nin, İran'ın en kritik nükleer tesislerinden biri olan Fordo'yu 6 adet sığınak delici mühimmat (bunker buster) kullanarak vurduğu iddia edildi. Fox News sunucusu Sean Hannity'nin ABD Başkanı Trump ile yaptığı telefon görüşmesinden aktardığı bilgilere göre, diğer iki önemli nükleer tesis olan Natanz ve İsfahan'ın ise yaklaşık 645 kilometre uzaklıktaki Amerikan denizaltılarından fırlatılan 30 Tomahawk füzesiyle yok edildiği öne sürüldü.
Hannity, Fordo için daha önce 2 adet GBU-57 A/B "Büyük Ordonat Delici" sığınak avcısı mühimmatın yeterli olacağının konuşulduğunu ancak Trump'tan operasyonda 6 adet kullanıldığını öğrendiğini belirtti. Bu durum, saldırının yıkım gücünün ve kararlılığının altını çiziyor.
ABD'nin saldırısının ardından İran'dan ilk teyit geldi. İran'ın yarı resmi haber ajansı Tesnim'in aktardığına göre, İsfahan Vali Yardımcısı Ekber Salihi, yaklaşık bir saat önce İsfahan ve Kaşan'da hava savunma sistemlerinin devreye girdiğini doğruladı. Salihi, "Aynı zamanda Natanz ve İsfahan'da da çok sayıda patlama duyuldu. İsfahan ve Natanz nükleer merkezlerinin yakınında saldırılara tanık olduk" ifadelerini kullandı. Detaylı bilgilerin daha sonra duyurulacağı belirtildi.
Fordo'daki uranyum zenginleştirme tesisinin bulunduğu Kum eyaletinden bir Valilik yetkilisi ise saldırıya rağmen tesiste herhangi bir nükleer sızıntı olmadığını bildirdi. Yetkili, tesisin zarar gördüğünü ancak nükleer sızıntı bulunmadığını teyit etti.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD'nin İran'daki nükleer tesislere düzenlediği saldırılardan "derin endişe duyduğunu" bildirdi. Guterres, yaptığı yazılı açıklamada, bu saldırının halen gergin olan bölgede "tehlikeli bir tırmanış" olduğunu vurguladı ve "İran'a karşı güç kullanılması uluslararası barış ve güvenliğe doğrudan bir tehdittir" dedi. Çatışmanın hızla kontrolden çıkma riskinin arttığına dikkat çeken Guterres, bunun siviller, bölge ve dünya için felaket sonuçları olacağı uyarısında bulundu. BM üyelerine gerilimi düşürme ve uluslararası hukuka uyma çağrısı yaparak, "Tek yol diplomasi, tek umut barış" mesajını verdi.
ABD'nin İran'a saldırısının ardından İsrail'de olası misillemelere karşı alarm verildi. İsrail ordusu, Savunma Bakanı Yisrael Katz'la yapılan durum değerlendirmesinin ardından sosyal kısıtlamalara gidildiğini duyurdu. Ülke genelinde tüm okullar kapatılırken, toplantılar yasaklandı ve sadece zaruri işletmelerin açık kalmasına izin verildi. İsrail Havalimanları İdaresi ise ülke hava sahasının tüm uçuşlara kapatıldığını, ancak Mısır ve Ürdün üzerinden kara geçişlerinin açık tutulduğunu bildirdi.
İsrail'in Kanal 14 Televizyonu'nun ismini açıklanmayan üst düzey bir İsrailli yetkiliye dayandırdığı habere göre, İsrail'e ait 6 adet B-2 tipi savaş uçağının da ABD'nin saldırılarına iştirak ettiği iddia edildi. Aynı yetkili, Trump'ın Başbakan Netanyahu'ya saldırının zamanlamasını bildirdiğini ve bu operasyonu İran'ın nükleer programına vurulmuş "öldürücü bir darbe" olarak nitelendirdiğini aktardı.
Amerikan CBS News'in ABD'li kaynaklarına dayandırdığı habere göre, ABD, İran'daki üç nükleer tesisi vurduktan sonra Tahran ile diplomatik bir iletişim kurarak amacının İran'da rejim değişikliği olmadığını iletti. Washington yönetiminin, saldırıların tamamen kendileri tarafından gerçekleştirildiğini ve rejim değişikliği gibi bir niyetlerinin olmadığını vurguladığı belirtildi.
ABD Başkanı Donald Trump, saldırının ardından TSİ 05.00'te ulusa sesleniş konuşması yaptı. Konuşmasında, "Kısa bir süre önce ABD ordusu büyük ve isabetli bir saldırı düzenledi. Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerini herkes duydu, bu korkunç ve yıkıcı silahları hazırlarken amacımız biz İran’ın nükleer zenginleştirme kapasitesini ve nükleer tehlikeyi ortadan kaldırmak, bu terör sponsorunun gücünü azaltmaktı. Bugün sizlere saldırıların göz alıcı bir şekilde başarılı olduğunu söylemek istiyorum. İran'ın nükleer zenginleştirme tesisleri oldukça, tamamen ortadan kaldırıldı. İran, Ortadoğu'nun zorbası, artık barış yapmak zorunda. Eğer yapmazlarsa gelecek saldırılar daha güçlü olacak." ifadelerini kullandı. Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya ve İsrail ordusuna da teşekkür etti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da X hesabından görüntülü bir mesaj yayımlayarak Trump'a teşekkür etti. Netanyahu, Trump'ın "cesur kararının tarihi değiştireceğini" savundu ve saldırıyı Orta Doğu'yu barışa taşıyacak "tarihi bir dönüm noktası" olarak nitelendirdi. "Güç yoluyla barış" ilkesini vurguladı.
İran Atom Enerjisi Kurumu, ABD'nin saldırısını "uluslararası yasalara aykırı vahşi bir eylem" olarak kınadı. Açıklamada, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının (UAEA) İran'ın nükleer tesislere yönelik saldırılara "kayıtsızlığı ve hatta işbirliğiyle gerçekleştirildiği" iddia edildi. İran, başta Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması (NPT) olmak üzere uluslararası hukuka aykırı bu eyleme karşı uluslararası toplumdan destek beklediklerini ve "bu milli sanayinin gelişmesinin durdurulmasına izin vermeyeceklerini" beyan etti.
Bu gerilim, 13 Haziran'da İsrail'in İran'ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef alan geniş çaplı saldırılar düzenlemesiyle tırmanmıştı. Bu saldırılarda İran'da Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanının öldürüldüğü belirtilmişti. İran Sağlık Bakanlığı, 21 Haziran'da yaptığı açıklamada, İsrail'in saldırılarında toplam sivil can kaybının 430, yaralı sayısının da 3 bin 500'den fazla olduğunu bildirmişti. İsrail Başbakanlık Ofisi ise İran ordusunun misillemelerinde 24 kişinin öldüğünü, 1272 kişinin yaralandığını aktarmıştı. Türkiye başta olmak üzere çok sayıda ülke İsrail'i kınayan açıklamalar yapmıştı.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.