10924,53%-1,34
42,20% 0,24
48,86% 0,30
5429,94% 0,77
9007,06% 0,59
Cumhurbaşkanlığı 2026 Yılı Programı, sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla kapsamlı bir dönüşümün sinyalini verdi. Programın ana hedefi, aktif/pasif sigortalı oranındaki tehlikeli düşüşü tersine çevirmek. Bu kapsamda emekli maaşı hesaplama sistemi kökten değiştirilerek sigortalılık süresi uzadıkça maaşı artıran yeni bir formüle geçilecek. Ayrıca, düşük gelirli esnaf ve çiftçiler için mikro sigorta modelleri geliştirilecek ve kolay işverenlik uygulaması yaygınlaştırılacak.
2026’da Sosyal Güvenlikte Büyük Dönüşüm: Mikro Sigorta, Kolay İşverenlik ve Esnek Çalışma Hayata Geçiyor
Cumhurbaşkanlığı tarafından açıklanan 2026 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı, sosyal güvenlik sisteminde köklü bir reform sürecinin başladığını gösteriyor.
Programda, mikro sigorta, kolay işverenlik, esnek ve uzaktan çalışma modelleri ön plana çıkarken; özellikle düşük gelirli esnaf, çiftçi, sanatkâr ve mevsimlik çalışanlar için yeni fırsatlar sunulacak.
Amaç, hem kayıt dışı istihdamla mücadele etmek hem de sosyal güvenlik kapsamını genişleterek sistemin mali sürdürülebilirliğini korumak.
Programda, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından kritik olan aktif/pasif oranındaki düşüşe dikkat çekildi.
Son üç yılda bu oran 2 seviyesinden 1,61’e gerilerken, çırak ve stajyerler hariç tutulduğunda 1,49’a kadar indi.
Bu oran, her 1,49 çalışanın 1 emekliyi finanse ettiği anlamına geliyor.
Uzmanlara göre sistemin sürdürülebilir olabilmesi için bu oranın en az 3 seviyesinde olması gerekiyor.
Cumhurbaşkanlığı programı, bu dengeyi yeniden kurmak için bir dizi yeni önlem paketi içeriyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) mevcut uygulamalarından biri olan kolay işverenlik sistemi, 2026’da kapsamlı biçimde genişletilecek.
Hâlihazırda ev hizmetleri, apartman görevlileri ve yaşlı bakım hizmetlerinde uygulanan bu sistem, yeni meslek gruplarını da kapsayacak.
Yeni dönemde işverenler:
e-Devlet üzerinden hızlı sigorta girişi yapabilecek,
Prim ve bildirim işlemlerini sadeleştirilmiş formlarla gerçekleştirebilecek,
Bürokratik yükten kurtulacak,
Kayıt dışı istihdamı azaltacak.
Bu sistemle hem işverenler hem çalışanlar için daha pratik, düşük maliyetli ve dijital odaklı bir yapı oluşturulacak.
2026 programının dikkat çeken yeniliklerinden biri de mikro sigorta sistemi.
Düşük gelirli esnaf, sanatkâr, çiftçi, mevsimlik tarım işçileri ve gündelik çalışanlar için özel sosyal güvenlik paketleri devreye alınacak.
Amaç, bu grupların yüksek prim yükü nedeniyle sistem dışında kalmalarını engellemek.
Yeni sistemle her gelir düzeyine uygun esnek prim modelleri uygulanacak.
Örneğin, mevsimlik çalışan biri yılın belli dönemlerinde sigorta primi ödeyebilecek; küçük esnafa ise aylık yerine üç aylık veya yıllık ödeme seçenekleri sunulacak.
Bu model, sosyal güvenliğin kapsayıcılığını artırarak milyonlarca kişinin sisteme dahil edilmesini hedefliyor.
Cumhurbaşkanlığı Programı, uzun süredir tartışılan emekli maaş hesaplama sisteminde değişikliğe de ışık tutuyor.
Yeni modelle birlikte, sigortalılık süresi uzadıkça emekli maaşının da artacağı bir formül hayata geçirilecek.
Bu düzenlemeyle erken emeklilik eğiliminin önüne geçilmesi, çalışanların daha uzun süre istihdamda kalması amaçlanıyor.
Böylece hem emeklilik sistemi üzerindeki mali yük hafifleyecek hem de sosyal güvenlik dengesi korunacak.
Programda sosyal güvenlik sisteminin bir diğer hedefi, maluliyet aylığı veya sürekli iş göremezlik raporu bulunan vatandaşların yeniden iş gücüne kazandırılması.
Bu kapsamda, mesleki rehabilitasyon ve yeniden istihdam programları devreye alınacak.
Özellikle çalışma gücünü kısmen kaybeden bireylere uygun meslek eğitimleri verilerek, üretim ve istihdam süreçlerine geri dönüşleri desteklenecek.
2026 yılıyla birlikte, dijitalleşmenin getirdiği yeni çalışma biçimlerine uygun sosyal güvenlik düzenlemeleri de yapılacak.
Evden çalışma, kısa süreli istihdam, yarı zamanlı veya hibrit modeller gibi esnek çalışma sistemlerinin SGK mevzuatına entegre edilmesi hedefleniyor.
Bu modeller sayesinde özellikle kadınlar, engelliler ve gençler için istihdama katılımın artırılması planlanıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde oluşturulan bilim kurulu, bu konuda hukuki altyapının 2026 yılı içinde tamamlanacağını duyurdu.
2026 Cumhurbaşkanlığı Programı, sosyal güvenlikte “daha adil, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir sistem” oluşturmayı hedefliyor.
Mikro sigorta, kolay işverenlik, esnek çalışma gibi uygulamalar; özellikle küçük işletmeler, düşük gelirli gruplar ve serbest çalışanlar için yeni bir sayfa açacak.
Ancak ekonomistler, sistemin mali yükünü hafifletmek için alınacak önlemlerin yanında gelir adaleti ve prim dengesi konularının da dikkatle izlenmesi gerektiğini vurguluyor.
Sosyal güvenlik sistemi, artık sadece emeklilik değil, aktif çalışma hayatının da merkezinde yer alıyor.
Mikro sigorta ve kolay işverenlik gibi uygulamalar, hem istihdamı artırabilir hem de kayıt dışılığı azaltabilir.
Ancak bu dönüşümün başarıya ulaşması, uygulamadaki adalet ve denetim mekanizmalarının ne kadar güçlü işleyeceğine bağlı.