Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) bünyesindeki okullarda görev yapan öğretmenler, 2024-2025 eğitim öğretim yılının tamamlanmasıyla birlikte gerçekleştirdikleri sene sonu mesleki çalışmalarında, eğitim camiasının en hassas ve önemli konularından biri olan "Akran Zorbalığı" üzerine yoğunlaştı. Bu seminer dönemi, okullarda giderek artan akran zorbalığı vakalarına karşı farkındalık yaratmayı, öğretmenleri donanımlı kılmayı ve etkin çözüm stratejileri geliştirmeyi amaçladı. Seminerler sonrası hazırlanan raporlar, akran zorbalığıyla mücadelede kapsamlı ve işbirlikçi yaklaşımlarıngerekliliğini bir kez daha ortaya koydu.
Haziran Dönemi Mesleki Çalışmaları kapsamında öğretmenler, akran zorbalığının farklı türlerini, nedenlerini, öğrencilerin üzerindeki etkilerini ve önleme yöntemlerini derinlemesine ele aldı. Seminerin temel amacı, öğretmenlerin akran zorbalığını erken aşamada tanıma, müdahale etme ve okulda güvenli bir ortam oluşturma konusundaki bilgi ve becerilerini artırmaktı.
Ele alınan başlıca konular arasında şunlar yer aldı:
Akran Zorbalığı Türleri: Fiziksel, sözel, sosyal, siber ve cinsel zorbalık gibi farklı zorbalık biçimlerinin tanımlanması ve ayırt edilmesi.
Zorbalığın Nedenleri ve Risk Faktörleri: Zorbalık yapan ve zorbalığa uğrayan öğrencilerin özellikleri, aile, okul ve sosyal çevrenin etkileri.
Zorbalığın Öğrenciye Etkileri: Akademik başarısızlık, psikolojik sorunlar (anksiyete, depresyon), sosyal izolasyon ve travma gibi uzun vadeli etkiler.
Önleyici Stratejiler: Okul genelinde farkındalık programları, zorbalık karşıtı kampanyalar, pozitif okul iklimi oluşturma ve sosyal-duygusal öğrenme becerilerini geliştirme.
Müdahale Yöntemleri: Zorbalık vakalarında öğretmenlerin, idarecilerin ve rehberlik servisinin rolü, mağdur öğrenciye destek, zorbalık yapan öğrenciye rehberlik ve ailelerle işbirliği.
Siber Zorbalıkla Mücadele: Dijital platformlarda yaşanan zorbalıkla ilgili yasal ve pedagojik yaklaşımlar, internet güvenliği ve dijital vatandaşlık eğitimi.
Seminerler sonrası öğretmenler tarafından hazırlanan raporlar, akran zorbalığıyla mücadelede okul, aile ve çevrenin ortak hareket etmesinin önemini vurguladı. Raporlarda öne çıkan temel çıkarımlar ve gelecek döneme yönelik öneriler ise şöyle sıralandı:
Farkındalık Kampanyalarının Sürekliliği: Yıl boyunca düzenli olarak, öğrencileri, velileri ve öğretmenleri akran zorbalığı konusunda bilinçlendiren kampanyaların ve seminerlerin devam ettirilmesi.
Rehberlik Servisinin Güçlendirilmesi: Okullardaki rehberlik servislerinin personel ve kaynak açısından desteklenerek, zorbalık vakalarına daha hızlı ve etkili müdahale edebilmesi.
Öğrenci Liderliği ve Akran Desteği: Öğrenciler arasında empatiyi ve dayanışmayı artıracak akran arabuluculuğu ve akran mentörlüğü gibi programların teşvik edilmesi.
Çözüm Odaklı Yaklaşımlar: Zorbalık yapan öğrenciyi damgalamak yerine, davranışın altında yatan nedenleri anlamaya yönelik rehberlik ve destek programlarının geliştirilmesi.
Veli İşbirliğinin Artırılması: Velilerin, çocuklarının hem zorbalığa maruz kalmaları hem de zorbalık yapmaları durumunda nasıl bir tutum sergilemeleri gerektiği konusunda bilgilendirilmesi ve okul-aile iletişimin güçlendirilmesi.
İnternet ve Sosyal Medya Okuryazarlığı: Özellikle siber zorbalık vakalarına karşı öğrencilere dijital okuryazarlık, güvenlik ve etik kurallar hakkında sürekli eğitimler verilmesi.
Okul İkliminin İyileştirilmesi: Kapsayıcı, güvenli ve saygılı bir okul ortamı yaratmak için tüm okul paydaşlarının aktif rol alması.
"Akran Zorbalığı" semineri ve ardından gelen raporlar, Türk eğitim sisteminin bu önemli sorunla mücadelede kararlı bir duruş sergilediğini ve öğretmenlerin bu konuda bilinçli, donanımlı ve çözüm odaklı olduğunu gösteriyor. Öğretmenler, bu yeni yaklaşımlarla okullarda akran zorbalığına karşı daha dirençli, güvenli ve destekleyici bir ortam yaratmayı hedefliyor. Eğitimde şiddetin ve ayrımcılığın önlenmesi, her öğrencinin kendini güvende hissederek öğrenme potansiyelini gerçekleştirebileceği bir okul ikliminin oluşturulması için atılan bu adımlar, geleceğin daha bilinçli ve duyarlı nesillerini yetiştirmede hayati bir rol oynayacak.