Hazine ve Maliye Bakanlığı, Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) için personel alımı ve finansal yönetime dair kapsamlı esasları belirleyen "2026 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programı Tebliği"ni Resmî Gazete'de yayımlayarak yürürlüğe soktu. Yeni tebliğ ile KİT'ler ve bağlı ortaklıklarında sözleşmeli pozisyonlara atananlar için 3 yıl boyunca görev yerini değiştirememe sınırlaması devam edecek. En kritik değişiklik ise personel atamalarının artık doğrudan Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın uygun görüşüne bağlanması oldu. Bu zorunluluk, kamu teşebbüslerinin personel taleplerini yıl içinde en fazla iki kez iletmesi kuralını getirirken, kurum bütçelerinin harcama tavanlarıyla uyumlu olma zorunluluğunu da pekiştiriyor.
2026 Yılı Genel Yatırım ve Finansman Programı Yayımlandı: KİT'lerde Yeni Kurallar, Yeni Dönem
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "2026 Yılına Ait Genel Yatırım ve Finansman Programı Tebliği", kamu iktisadi teşebbüslerinde (KİT) kapsamlı bir yapısal düzenlemeyi beraberinde getirdi. Tebliğ ile personel alımı, atama süreçleri, bütçe planlaması ve finansman politikalarına ilişkin çok sayıda yeni esas resmen yürürlüğe girdi.
Tebliğin en dikkat çeken unsurlarından biri, sözleşmeli personel için uygulanan mobilite kısıtlamasının korunması oldu.
Buna göre:
1 Ocak 2026 sonrası KİT'lere sözleşmeli olarak atanan kişiler,
Göreve başladıkları tarihten itibaren 3 yıl boyunca
Kendi kurumları dahil hiçbir kamu kurum veya kuruluşuna naklen atanamayacak.
Bu düzenleme, kurum içi personel sirkülasyonunu kontrol altında tutmayı ve pozisyon devamlılığını sağlamayı amaçlıyor.
Ancak bazı kadrolar bu sınırlamanın dışında tutuldu:
Kurumsal yöntemle yapılan merkezi alımlar,
Yarışma sınavıyla girilen mesleğe özel yardımcılık unvanları,
Öğrenimle kazanılan unvanlı pozisyonlar.
Yeni tebliğe göre, KİT'ler ve bağlı ortaklıklarında yapılacak tüm atamalar, artık Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın uygun görüşüne bağlı olacak. Bu kapsamda:
İlave personel ihtiyacı olan teşebbüsler,
Taleplerini doğrudan Bakanlığa veya ÖİB'e iletmek zorunda olacak.
Personel talep formunu iletmeyen KİT'lerin başvuruları değerlendirmeye alınmayacak.
Ayrıca atama talepleri, kurumlar tarafından yılda en fazla iki kez iletilebilecek. Bu düzenleme, personel planlamasında mali disiplini ve öngörülebilirliği artırmayı hedefliyor.
2025 yılında Bakanlıktan uygun görüş alınmasına rağmen tamamlanamayan sınav ya da atama süreçleri için önemli bir istisna açıklandı.
Bu kapsamda:
2025'e ait personel alım izinleri,
2026 yılında ek bir izin alınmasına gerek olmadan kullanılabilecek.
Bu düzenleme, yarım kalan süreçlerin hızla tamamlanabilmesine imkân tanıyacak.
Tebliğ, sadece personel düzenlemeleriyle sınırlı kalmadı. İşletme bütçeleriyle ilgili yeni yükümlülükler de getirildi:
Bütçeler, Bakanlık tarafından belirlenen hedef ve harcama tavanlarıyla uyumlu hazırlanacak.
Çok yıllı hizmet alımlarında planlamalar, en az 2026–2028 dönemini kapsayacak şekilde yapılacak.
Ayrıca KİT'lere, fazla çalışma süreleri ve hizmet alımı gider tavanları konusunda belirlenen mali sınırlara kesin uyum zorunluluğu getirildi.
Yeni finansman yaklaşımına göre teşebbüsler:
Öncelikle kendi bünyelerinde gider azaltıcı ve gelir artırıcı düzenlemelere başvuracak.
Bu adımlar yetersiz kalırsa ticari kredi dahil başka finansman yöntemlerine yönelinebilecek.
Bu model, KİT'lerde mali disiplinin güçlendirilmesini ve sürdürülebilirlik ilkesinin kurumsallaşmasını amaçlıyor.
Kamu teşebbüslerine getirilen önemli bir diğer yükümlülük:
2025 yılı faaliyet raporlarının 31 Mayıs 2026'ya kadar kurumların resmi internet sitelerinde yayımlanması.
Sektör raporlarının ilgili kurumlara zamanında iletilmesi.
Bu düzenleme, şeffaflık, hesap verebilirlik ve kamu kaynaklarının etkin kullanımını güçlendirmeye yönelik olarak hazırlandı.
Tebliğin bazı maddeleri yayımlandığı tarihte, bazı maddeleri ise 1 Ocak 2026 itibarıyla yürürlüğe girecek. Böylece KİT'lerde yeni dönem kademeli bir geçiş süreciyle uygulanacak.
Editör Yorumu — Değerlendirme
Bu tebliğ, KİT'lerde uzun süredir beklenen yapısal sıkılaştırmanın somut adımı niteliğinde. Personel mobilitesinin kontrol altına alınması, bütçe disiplininin net kurallar çerçevesinde tanımlanması ve raporlama süreçlerinin şeffaflaştırılması, kamu teşebbüslerinin daha öngörülebilir bir kurumsal yapıya kavuşmasını hedefliyor.
2026 yılı, KİT'ler açısından daha merkezi denetimli, daha maliyet odaklı ve performans temelli bir dönemin başlangıcı olacak gibi görünüyor. Bu düzenlemelerin etkileri, özellikle ilk çeyrek raporlamalarıyla birlikte daha net ortaya çıkacaktır.