Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Mardin'de yaptığı açıklamalarla asgari ücret tespit sürecine ve ülkenin aktif-pasif (çalışan-emekli) dengesine ilişkin kritik değerlendirmelerde bulundu. Asgari ücretin Komisyonda belirlendiğini vurgulayan Işıkhan, sendikaları işaret ederek masaya somut tekliflerle gelmeleri gerektiğini söyledi. Bakan, 17 milyona yaklaşan emekli sayısına karşın 1.6 seviyesine düşen aktif-pasif oranının 2.0 idealine çıkarılması için istihdam politikalarının hız kesmeden sürdüğünü belirtti.
Bakan Işıkhan'dan Asgari Ücret Mesajı: "Biz Belirlemiyoruz, Masada Sosyal Diyalog Var"
Mardin'de basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Bakan Işıkhan, asgari ücretin yalnızca hükümet tarafından değil, üçlü yapıya sahip Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlendiğini vurguladı.
Sendikaların net ve somut taleplerle masaya gelmesi gerektiğini belirten Işıkhan, "Biz sosyal diyaloga inanıyoruz. Ancak sendikalar, beklentilerini açık şekilde ifade etmeli" dedi.
Bakan Işıkhan, kamuoyunda sıkça dile getirilen "Asgari ücreti hükümet belirliyor" algısının yanlış olduğunu belirtti.
Işıkhan, sürecin tamamen üçlü temsil sistemine dayandığını hatırlatarak şu ifadeleri kullandı:
"Asgari Ücret Tespit Komisyonu, kamu, işçi ve işveren temsilcilerinden oluşan 15 kişilik bir heyettir. Her kesim, ülkenin ekonomik koşullarını, enflasyonu ve yaşam standartlarını dikkate alarak masada müzakere yürütür. Biz hükümet olarak bu süreçte kolaylaştırıcı rol üstleniyoruz. Temel prensibimiz sosyal diyalogdur."
Türk-İş ve Hak-İş gibi büyük konfederasyonların zaman zaman yaptığı açıklamalara değinen Işıkhan, eleştiri oklarını sendikalara yöneltti:
"Asgari ücret konusunda görüş soruyoruz ama çoğu zaman somut bir öneriyle gelmiyorlar. Sadece genel ifadeler kullanılıyor. Biz, işçilerin hakkını korumak istiyoruz ama bunun için tarafların da net bir tavır ortaya koyması gerekiyor."
Bakan, asgari ücret görüşmelerinde adil, dengeli ve sürdürülebilir bir ücret politikası izleneceğini söyledi.
Işıkhan, Türkiye'de istihdam ve emeklilik yapısındaki güncel verileri de paylaştı.
Şu anda 32,2 milyon kişinin istihdamda, yaklaşık 17 milyon kişinin ise emekli olduğunu açıklayan Bakan, aktif-pasif dengesinin iyileştirilmesi için çalışmaların sürdüğünü belirtti.
"Hedefimiz iki çalışan için bir emekli oranını yakalamak. Şu anda bu oran 1.6 seviyesinde, dünya ortalaması ise 1.8 civarında. Almanya ve Hollanda gibi ülkelerde bu denge 1.8. Biz de bu seviyeyi aşmayı hedefliyoruz."
Işıkhan, aktif istihdam politikalarıyla hem işgücüne katılımı artırmayı hem de sistemin mali sürdürülebilirliğini güçlendirmeyi amaçladıklarını vurguladı.
Bakan Işıkhan, özellikle gençler, kadınlar ve uzun süredir çalışmayan bireylerin yeniden istihdama kazandırılmasının öncelikli hedefleri arasında olduğunu ifade etti.
Bu doğrultuda, aktif işgücü programları, mesleki eğitim destekleri ve teşvik mekanizmaları ile istihdamı artıracak yeni projelerin devreye alınacağını söyledi.
"Çalışabilir durumda olan her vatandaşın üretim sürecine dâhil edilmesi, hem sosyal refahı hem de emeklilik sisteminin dengesini güçlendirecek" dedi.
Yeni dönem çalışma politikaları, sadece ücret artışıyla sınırlı değil; üretim, istihdam, sosyal denge ve emeklilik sistemini birlikte güçlendirmeyi hedefliyor.
Bakan Işıkhan'ın açıklamaları, önümüzdeki dönemde asgari ücretin belirlenme sürecinin daha şeffaf, dengeli ve paydaş odaklı bir yapıya kavuşacağının sinyallerini veriyor.
Asgari ücreti Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyonda, 5 kamu temsilcisi, 5 işçi temsilcisi ve 5 işveren temsilcisi bulunuyor. Karar çoğunlukla alınıyor.
Hayır. Hükümetin tek başına asgari ücret belirleme yetkisi yok.
Ancak hükümet, ekonomik göstergeler ve tarafların talepleri doğrultusunda arabulucu rolü üstleniyor.
Yeni asgari ücret genellikle aralık ayının son haftasında yapılan toplantılar sonucunda belirleniyor.
Komisyonun yıl sonuna kadar bir araya gelmesi bekleniyor.
Komisyon; enflasyon oranı, geçim endeksi, ekonomik büyüme verileri ve işverenin ödeme gücü gibi göstergeleri birlikte değerlendiriyor.
Amaç, hem çalışanı korumak hem de işvereni zora sokmamak.
"Aktif-pasif dengesi", çalışan sayısının emekli sayısına oranını ifade ediyor.
İdeal oran 2'ye 1'dir. Yani iki çalışan bir emekliyi finanse eder.
Şu anda bu oran 1.6 seviyesinde seyrediyor.